بازنگری چینه شناسی زاگرس- سازند جهرم

وجود حرکات تکتونیکی اپیروژنی (Epirogeny) متعدد شاقولی در پایان پالئوسن به ویژه در فازهای زمانی مختلف ائوسن ازیک طرف و شکل جغرافیایی دیرین در بستر رسوبات دریای پیش رونده ائوسن از طرف دیگر، موجب گردیده که محیط های مختلف رسوب گذاری تکوین و رخساره های گوناگونی از ته نشست های ائوسن در زاگرس شکل گیرد. پیش روی دریای پالئوژن در زاگرس در ابتدا با نهشته های پالئوسن شروع گردیده است. ظاهرا به تدریج گسترش یافته و حوضه های وسیع تری را فرا گرفته است. در نتیجه، بعضی از محیط های کم عمق به عمیقتر تبدیل و گاهی رخساره های قاره ای به رخساره های حاشیه ای - شلف تبدیل شده است. در زاگرس، بدون در نظر گرفتن ابعاد تغییرات ناحیه ای رخساره ها، ردیف های ترشیری را می توان به دو بخش جدا تقسیم کرد؛ یکی ترشیاری پیشین به سن پالئوسن تا میوسن پیشین و دیگری ترشیاری پسین به سن میوسن پیشین تا پلیوسن و جوانتر. در ترشیری پایینی دو چرخه رسوبی قابل شناسایی است: چرخه رسوبی جهرم به سن پالئوسن تا ائوسن میانی و چرخه رسوبی آسماری به سن الیگوسن تا میوسن پیشین. ترشیاری بالایی نشانگر ردیف پسرونده ای به نام چرخه رسوبی فارس است که سن میوسن پیشین تا پلیوسن را دارد. نام سازند جهرم از کوه جهرم واقع در جنوب شهرستان جهرم(حدود 200 کیلومتری جنوب شرقی شیراز) اقتباس شده است.جنس این سازند از سنگ آهک دولومیتی و دولومیت به رنگ خاکستری تا قهوه ای خاکستری، قهوه ای و گاهی نخودی رنگ است.کربنات های دریایی کم عمق سازند جهرم بر روی نواحی بسیار کم عمق حوضه زاگرس ته نشست شده است. در ائوسن میانی، همزمان با رویداد پیرنئن، باپسروی دریا نواحی سکویی جهرم از آب بیرون آمده و تنها در مناطق مرکزی ناوه ها(ناوه لنگه و ناوه خوزستان)، رسوب گذاری سازند پابده ادامه داشته است. بدین ترتیب، چرخه رسوبی جهرم با یک ناپیوستگی فرسایشی خاتمه یافته است.