تاثیر استفاده هم زمان قفل هوا و طول مدت تزریق برروی شدت درد و میزان کبودی ناشی از تزریق زیرجلدی هپارین

کبودی و درد از شایع ترین عوارض ناشی از تزریق زیرجلدی هپارین می باشد که موجب محدود کردن ناحیه تزریق، اضطراب، اختلال در تصویر ذهنی از خود، امتناع از درمان و کاهش اعتماد بیمار نسبت به عملکرد پرستار می شود. هدف از مطالعه حاضر مقایسه تاثیر قفل هوا و طول مدت تزریق بر میزان کبودی و شدت درد ناشی از تزریق هپارین زیرجلدی است.
این مطالعه نیمه تجربی برروی 35 بیمار تحت درمان با هپارین زیرجلدی، بستری در بخش های ICU، اورژانس و داخلی قلب مرکز آموزشی درمانی امام خمینی تهران انجام شد که به روش نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. برای هر بیمار دو تزریق 10 ثانیه ای بدون استفاده از قفل هوا (روش معمول) و 30 ثانیه ای به همراه استفاده از قفل هوا (روش مورد مطالعه) در ناحیه شکم در سمت راست یا چپ به صورت تصادفی انجام گردید. فاصله دو تزریق 12 ساعت بود و میزان کبودی 24 و 48 ساعت بعد از تزریق با استفاده از خط کش پلاستیکی و شدت درد بلافاصله و 24 ساعت بعد از تزریق با استفاده از معیار VAS اندازه گیری شدند.
اندازه کبودی های ایجاد شده ناشی از تزریقات به روش مورد مطالعه، به طور معناداری کمتر از اندازه کبودی های ایجاد شده به دنبال انجام تزریق به روش معمول بود (p<0/001). میانگین اندازه کبودی در روش معمول در 24 و 48 ساعت بعد از تزریق هپارین زیرجلدی به ترتیب 1/791 و 1/817 سانتی متر و میانگین آن در روش مورد مطالعه به ترتیب 0/737 و 0/854 سانتی متر بود. شدت درد نیز بلافاصله بعد از تزریق در روش مورد مطالعه کمتر از تزریق به روش معمول بود (p<0/004) اما شدت درد در دو روش معمول و مورد مطالعه 24 ساعت بعد از تزریق اگرچه میانگین درد در روش معمول (0/8) بیشتر از روش مورد مطالعه بود (0/54) اما این تفاوت معنادار نبود (0/203=p).
با توجه به کاهش چشمگیر اندازه کبودی و شدت درد ناشی از تزریق زیرجلدی هپارین به دنبال افزایش مدت زمان تزریق و استفاده از قفل هوا، به منظور ارتقاء کیفیت مراقبتی و به حداقل رساندن تجربیات ناخوشایند و استرس زای بیماران، افزایش طول مدت زمان تزریق به 30 ثانیه و استفاده از قفل هوا در تزریق زیرجلدی هپارین توصیه می شود.