اثر نظام های خاک ورزی بر برگردان کردن بقایای گیاهی ذرت دانه ای و عملکرد کلزا در مغان

به منظور بررسی اثر نظام های مختلف خاک ورزی در جاکشت ذرت دانه ای بر عملکرد کلزا (هایولا 401) به عنوان کشت پاییزه، آزمایشی در اراضی منطقه مغان با خاک رسی طی سال های 91-88 در مغان انجام شد. شیوه تهیه بستر بذر شامل MT: خاک ورز برگرداندار + دیسک (روش مرسوم)، SCT: ساقه خردکن+ خاک ورز قلمی+ دیسک، STT: ساقه خردکن+ دو بار دیسک، CT: خاک ورز قلمی+ دیسک و DD: دو بار دیسک سنگین، با بکارگیری طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و پنج تیمار ارزیابی شد. پارامترهای اندازه گیری شامل جرم مخصوص ظاهری خاک، مقاومت نفوذی خاک، قطر متوسط وزنی کلوخه ها MWD))، درصد رطوبت وزنی، درصد سبز، درصد استقرار بوته، درصد برگردان بقایای گیاهی، ارتفاع بوته و عمکلرد دانه بود. نتایج نشان داد جرم مخصوص ظاهری خاک در لایه 10-0 سانتی متر تحت تاثیر تیمارهای خاک ورزی قرار نگرفت ولی در عمق 20-10 سانتی متر تیمار SCT و MT به ترتیب با gr cm-3 1/22 و 1/21 تو اما در یک سطح آماری کمترین و تیمار DD با gr cm-3 1/27 بیشترین مقدار این شاخص را داشته است. میانگین مقاومت نفوذی خاک در عمق 30 -10 سانتی متر در تیمار DD بطور معنی داری بیشتر از بقیه تیمارها بوده ولی در لایه 10-0 سانتی متر معنی دار نبود. همچنین نتایج نشان می دهد درصد برگردان بقایای گیاهی و قطر متوسط وزنی کلوخه ها MWD)) در روش های مختلف خاکورزی معنی دار بود و تیمار MT با 88% بیشترین و تیمار DD با 56% کمترین برگردان بقایا را نسبت به تیمارهای دیگر داشته است. متوسط قطر وزنی کلوخه ها در تیمارهای SCT و DD به ترتیب با مقادیر 1/19و1/24 سانتی متر حداقل این شاخص را در بهترین وضعیت داشته و تیمار MT با میانگین 1/92 سانتی متر بیشترین و بدترین وضعیت پودرشدگی خاک را داشته است. بنابراین نتایج نشان داد شیوه برگردان کردن بقایای گیاهی ذرت بر عملکرد کلزا معنی دار بود و تیمار SCT با میانگین عملکرد kgha-1 8/2563 نسبت به دیگر تیمارها برتری داشته و به عنوان شیوه تهیه بستر بذر کلزای پاییزه پس از یرداشت ذرت در منطقه می توان پیشنهاد نمود.