توسعه توابع انتقالی برای بررسی رابطه بین گنجایش تبادل کاتیونی و میانگین وزنی قطر خاکدانه ها

با توجه به دشوار، زمان بر و پرهزینه بودن اندازه گیری گنجایش تبادل کاتیونی خاک ها (CEC)، تمایل به بهره گیری از توابع انتقالی (PTFs) برای برآورد این ویژگی روبه افزایش است. تعداد 129 نمونه خاک از استان های همدان و گیلان نمونه برداری شد. سپس توزیع اندازه ذرات، کربن آلی، CEC، pH خاک و میانگین وزنی قطر خاکدانه ها (MWD) در آن ها اندازه گیری شدند. افزون بر ویژگی هایی که به صورت مرسوم برای برآورد CEC به کار می روند، از MWD نیز بهره گیری شده و توان این ویژگی در بهبود برآورد CEC به کمک مدل های رگرسیونی و شبکه های عصبی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که افزودن MWD، سبب بهبود چشم گیر صحت تخمین CEC شد که میزان بهبود از 6 تا 46 درصد متغیر بود. علت این بهبود ارتباط غیرمستقیم CEC باMWD خاک است. همچنین پنج مدل شبکه های عصبی براساس معیار ریشه میانگین مربعات خطا برتری ویژه ای نسبت به مدل های رگرسیونی در برآورد CEC در مرحله آموزش داشتند. ولی در مرحله آزمون برای بیشتر مدل ها نتیجه ای متفاوت به دست آمد. بنابراین MWD تخمین گر مناسبی برای برآورد CEC با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی و روش رگرسیونی است.