بررسی ارتباط بین آگاهی واج شناختی و نمره دیکته در دانش آموزان پایه اول ابتدایی

آگاهی واج شناختی متشکل از سه مولفه آگاهی از هجا، آگاهی از واحدهای درون هجایی و آگاهی از واج بخش مهمی از زبان دریافتی و بیانی و از جمله پیش نیازهای مهمی است که روند رشد و فراگیری مهارت های خواندن و نوشتن را از طریق رمزگذاری های دوباره واج شناختی تسهیل می کند. تعدادی از پژوهش های انجام شده در زبان های مختلف ارتباط بین آگاهی واج شناختی و دیکته را نشان داده اند. هدف از این پژوهش بررسی این ارتباط در دانش آموزان پایه اول ابتدایی در زبان فارسی بود.
مطالعه مقطعی حاضر روی 400 نفر از دانش آموزان پایه اول ابتدایی (209 دختر و 191پسر) انجام شد. ابتدا در هر کلاس آزمون اگاهی واج شناختی به صورت انفرادی از هر دانش آموز به عمل آمد، سپس آزمون دیکته به صورت گروهی برای آن کلاس اجرا شد. همبستگی بین آزمون آگاهی واج شناختی و زیرآزمون های آن با دیکته با استفاده از مدل رگرسیون ساده و تعیین تفاوت بین دو جنس با استفاده از آزمون t مستقل مورد بررسی قرار گرفت.
بین آزمون آگاهی واج شناختی و آزمون دیکته با ضریب همبستگی 82/0 ارتباط معنی دار وجود داشت(p<0/001) و از بین زیرآزمون ها، آگاهی از واج بیشترین(r=0/34) و آگاهی از قافیه کمترین همبستگی(r=0/12) را با آزمون دیکته داشتند. بین گروه دختران و پسران در آزمون های انجام شده تفاوت وجود داشت(p<0/05).
با توجه به ارتباط نزدیک اگاهی واج شناختی با نمره دیکته، افزایش توانمندی کودکان در زمینه آگاهی واج شناختی، می تواند به افزایش توانایی کودک در دیکته کمک کند.