برآورد هزینه سوانح ترافیکی در ایران با استفاده از روش تمایل به پرداخت

برای تخصیص بهینه منابع عمومی و برای برقراری ارتباط بین هزینه و منافع، باید پیوسته و به شکلی نظام مند هزینه تصادفات را محاسبه کرد. هدف مطالعه حاضر، تعیین هزینه ناشی از سوانح ترافیکی در ایران با استفاده از تحلیل وایبول و با روش تمایل به پرداخت بود.
در یک مطالعه مقطعی درسال 1392، تعداد 846 نفر (به نسبت اعلام شده گزارش جهانی ایمنی راه سال 2013 سهم عابر پیاده 28 درصد، موتورسیکلت 23 درصد، سرنشینان 26 درصد، رانندگان 23 درصد) تصادفی انتخاب و موردبررسی قرار گرفتند. پرسش نامه طرح بر اساس استاندارد روش تمایل به پرداخت (ارزش گذاری مشروط، بیان ترجیح، ترجیح آشکار) با لحاظ خطر درک شده تهیه و روایی و پایایی ابزار تعیین شد. پرسش نامه طرح به همراه چهار سناریو برای (سرنشینان، عابران پیاده، رانندگان، موتورسیکلت سواران) جمع آوری شد.
میانگین سنی افراد مورد بررسی 9/9±33/4 سال و میانگین تمایل به پرداخت در کاربران راه 2،612،050 ریال بود. ارزش آماری زندگی برای یک مورد فوت 19/713/584/906 ریال برآورد شد. برای کل موارد فوت در سال 1392 بر اساس 20408 مورد مرگ 402،314،106،073،648 ریال بود. این میزان برای مصدومیت بر اساس حجم ترافیک سالانه در سال 1392 به میزان 113/518 برای هر مصدومیت 2،412،582،500 ریال و با توجه به تعداد موارد مصدومیت 318/802 نفر سال 1392 به میزان 769،136،126،165،000 ریال و در مجموع موارد فوت و جرح به میزان1،171،450،232،238،648 ریال بود. با توجه به درآمد ناخالص ملی سال 1392 بر اساس آمار بانک جهانی که 604/300/000/000 دلار است هزینه سوانح ترافیکی 6/46 در صد درآمد ناخالص ملی را شامل می شود.
یافته ها نشان داد هزینه سوانح ترافیکی در ایران سهم قابل توجهی از درآمد ناخالص ملی را شامل می شود. اگر سیاست گذاری ها و اختصاص منابع بر اساس شواهد علمی بنا شود می توان با کاهش میزان مرگ و مصدومیت مبلغ هنگفتی از سرمایه کشور را ذخیره کرد.