تحلیلی فلسفی از ماهیت شادی و بررسی انتقادی ارتباط آن با هدفمندی و معناداری زندگی

بحث شادی که از مباحث فلسفی یونان آغاز شده بود، در فلسفه اسلامی دنبال شد. ماهیت شادی ترکیبی از ابعاد شناختی و تجربه احساسی دانسته می شد که با تعاریف امروزین در روان شناسی شادی تطبیق پذیر است. توجه به دو سطح شادی هیجانی و شادی معنوی با دو اصطلاح فرح و بهجت در مباحث ابن سینا و پیوند شادی و معنویت، از دستاوردهای معرفتی فلسفه اسلامی است. در مباحث روان شناسی مثبت نگر و فرقه هایی چون لامائیزم، ارتباط شادی با هدفمندی و معناداری زندگی چنان تنگاتنگ شده است که شادی به منزله هدف زندگی همه انسان ها و مولفه اصلی معناداری معرفی می شود؛ اما در تحلیلی عمیق تر روشن می شود که شادی معلول هدفمندی و نه علت آن است و زمانی می تواند در معناداری زندگی دخیل شود که با معنویت و اهداف کمالی برتر پیوند یابد و به منزله نتیجه و میوه این پیوند کانون توجه قرار گیرد. مباحث رویکرد هدف ساز شادی، تنها فرمالیزمی از شادی ارائه کرده و بعد غایت شناختی آن را بدون توجه به ساحت ارزش شناختی کانون توجه قرار داده است.