ظرفیت های منظرین کوهستان بی بی شهربانو

مناظر فرهنگی در مناطق شهری فضای قابل توجهی را اشغال می کنند که در شکل گیری شخصیت یک شهر نقش بسزایی دارد. ارتباط با منظر آشنا هویت فرهنگی سیاسی مردم یک جامعه را تقویت می کند و موجب احساس تعلق خاطر نسبت به مکان می شود.
مولفه های هویت ساز در منظر فرهنگی عبارت از مولفه های جغرافیایی، تاریخی و انسانی است. چنانچه این مولفه ها دارای ویژگی های خاص و برجسته ای باشند، نقش شاخص هویتی را ایفا می کنند. اجزای مولفه های جغرافیایی از متغیر هایی چون کوه، دشت، رود و تپه، مولفه های تاریخی از بناها، محله، راه و خیابان و مولفه های انسانی از عناصری چون دین، زبان، آداب و رسوم و اعتقادات محلی تشکیل شده اند.
کوه از بارز ترین مولفه های طبیعی است که در ساخت هویت شهر تهران موثر بوده است. کوه بی بی شهربانو در جنوب شرقی تهران و در دامنه های کوه ری قرار دارد که از هر سه مولفه جغرافیا (کوه)، تاریخ (برج نقاره خانه) و انسان (اهمیت مذهبی و آداب و رسوم زیارت) برخوردار است. در طرح های توسعه تهران این مکان اهمیت و جایگاه خود را به عنوان یک عنصر اصیل در منظر فرهنگی شهر از دست داده و به صورت متروکه و با فاصله از شهر قرار گرفته است. در این نوشتار نقش کوه های بی بی شهربانو به عنوان عنصر هویت بخش منظر شهری جنوب شرق تهران بررسی شده است.