مقایسه اثر ضد درد ژل رویال با مورفین و آسپیرین در موش صحرایی نر به روش آزمون فرمالین

عوارض جانبی ناشی از مصرف داروهای صناعی ضد درد در کاربرد بالینی و استقبال روزافزون بیماران از طب سنتی و محصولات طبیعی منجر به جلب توجه محققان به بررسی و مطالعه اثرات داروهای ضد درد طبیعی و مقایسه آنها با داروهای سنتتیک و شیمیایی گردیده است. ژل رویال که توسط زنبورهای عسل جهت تغذیه زنبور ملکه تولید می شود، از طریق بازدارندگی تولید سیتوکین های پیش التهابی به وسیله ماکروفاژهای فعال شده، فعالیت ضد التهابی انجام می دهد. هدف از این مطالعه بررسی و مقایسه اثر ضد دردی ژل رویال با مورفین و آسپیرین به عنوان ضد دردهای رایج می باشد.
در این مطالعه تجربی، 36 موش صحرایی نر از نژاد ویستار به صورت تصادفی در شش گروه 6 تایی دسته بندی شدند. گروه کنترل منفی نرمال سالین (ml/kg 5)، دو گروه کنترل مثبت (یک گروه مورفین mg/kg 2/5 و دیگری mg/kg300 آسپیرین) و 3 گروه درمانی با دوزهای 100، 200 و mg/kg400 ژل رویال از طریق صفاقی به صورت تک دوز دریافت نمودند. نیم ساعت پس از تزریق داخل صفاقی، 50 میکرولیتر فرمالین 2/5 درصد از طریق زیر جلدی به کف پنجه پای راست حیوانات تزریق شد و اثر ضد دردی با استفاده از روش فرمالین مورد مطالعه قرار گرفت.
نتایج نشانگر این است که ژل رویال اثر ضد درد وابسته به دوز دارد و موثرترین دوز ضد دردی آن 200 میلی گرم بر کیلوگرم بود. نمره درد حاد در گروه های نرمال سالین، آسپیرین، مورفین، ژل رویال 100، 200 و 400 میلی گرم بر کیلوگرم به ترتیب 0/09±2/61، 0/06±1/56، 0/14± 1/05، 0/08±2/40، 0/04±1/65 و 0/05±1/53 و نمره درد مزمن به ترتیب 0/09±2/34، 0/12±1/28، 0/12±0/33، 0/07±2/15، 0/03±1/21 و 0/05±1/12 بوده است. اثر ضد دردی ژل رویال با دوز 200 میلی گرم بر کیلو گرم روی درد حاد تقریبا برابر آسپیرین و کمتر از مورفین بود. اثر ضد دردی آن بر روی درد مزمن کمتر از مورفین بود و اختلاف معنی داری با آسپیرین نداشت.
با توجه به اثرات بارز و خوب ضد دردی، آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی ژل رویال، تجویز این ماده طبیعی به عنوان یک روش غیر تهاجمی، مناسب و قابل اجرا می تواند باعث کاهش و تسکین درد گردد.