نگرشی بر سیر تکاملی و کاربردهای بالینی اکسیژناتورها: گذشته، حال و آینده

برخی فرآیندهای بالینی نیازمند استفاده از یک دستگاه ریه مصنوعی (اکسیژناتور) می باشند. از جمله در سندرم های حاد تنفسی، ریه بیمار قادر به انجام کامل عملکرد طبیعی خود نمی باشد و نیازمند اندام کمکی جهت تکمیل عملکرد خود است. از سوی دیگر، در عمل جراحی قلب باز از آن جائی که قلب از حرکت باز می ایستد، در نتیجه خون به ریه ها پمپ نشده و خون در یک مدار خارج از بدن توسط ماشین قلب- ریه جریان می یابد. تلاش برای ساخت اکسیژناتور مناسب از بیش از سه قرن پیش آغاز شده و تاکنون به پیشرفت های چشمگیری دست یافته است و همواره تلاش بر این بوده است که ویژگی های ساختاری و عملکردی مناسب این دستگاه که مهم ترین آن ها شامل سازگاری با خون، ایجاد سطح تماس زیاد بین خون و گاز، کاهش افت فشار بین جریان ورودی و خروجی و حجم عملیاتی کم می باشد، را ارتقا بخشند. این مقاله به بررسی تاریخچه، خصوصیات ساختاری و عملکردی و هم چنین کاربرد های بالینی انواع اکسیژناتورها در افراد بزرگسال، کودکان و نوزادان می پردازد. علاوه بر آن تکنیک های مورد استفاده و عوامل پیشرفت و یا عوامل محدودکننده در آن ها نیز مورد بررسی قرار می گیرد. هم چنین در این راستا، جدیدترین نمونه های اکسیژناتور معرفی شده اند. توصیف امیدهای آینده در جهت رسیدن به اکسیژناتورهای قابل کاشت می تواند ایده و انگیزه های کارآمدی را در بین پژوهشگران زیست پزشکی در این زمینه ایجاد کند.