برآورد رفتار بین لرزه ای گسل های فعال بر مبنای مشاهدات ژئودتیکی، بررسی موردی: گسل شمال تهران

بررسی گسل های فعال به منظور شناخت زلزله ها و بهبود امکان پیش بینی آنها موضوع مورد توجه محققان علوم زمین است. امکان اندازه گیری موقعیت نقاط روی سطح زمین و امکان برآورد تغییرشکل سطحی زمین از مشاهدات ژئودتیکی با دقت زیاد، مرجع مناسبی برای بررسی پدیده های گوناگون ژئودینامیکی فراهم کرده است. استفاده از اندازه گیری های ژئودتیکی در بازه های زمانی بین لرزه ای و پس لرزه ای وسیله ای مهم برای برآورد میزان جمع شدگی تنش در گسل ها و خصوصیات پوسته زمین است. از طرفی مشاهدات ژئودتیکی فقط جابه جایی سطحی زمین را اندازه گیری می کنند و بنابراین برآورد مستقیمی از خصوصیات فیزیکی منطقه به دست نمی دهند. به منظور استخراج مقادیر این پارامترها، با در نظر گرفتن فرضیاتی در مورد رفتار و خصوصیات پوسته زمین در منطقه اطراف گسل، می توان از میدان جابه جایی به دست آمده از مشاهدات ژئودتیک به منزله مسئله مقدار مرزی مدل های کشسان و کشسان وابسته به زمان بهره جست و با حل معکوس این معادله ها به پارامترهای ژئوفیزیکی و زمین شناسی منطقه دست یافت. در این تحقیق، رفتار بین لرزه ای گسل شمال تهران با حل معکوس معادله های اکادا به روش گداختگی شبیه سازی شده در چارچوب بایزین و با به کار گیری میدان جابه جایی بین لرزه ای سطحی زمین به دست آمده از مشاهدات ترازیابی دقیق برآورد می شود. نتایج نشان دهنده بالا آمدگی فرادیواره و پایین آمدن فرودیواره این گسل است. نرخ لغزش قسمت شرقی گسل 0.2±1.9 و نرخ لغزش قسمت غربی گسل 0.04± 5.7 طی سال های 1376-1384 برآورد می شود.