بررسی تغییرات ناشی از جهش با اتیل متان سولفونات (EMS) در لاین های موتانت برنج با نشانگر ISSR

استفاده از جهش جهت ایجاد تنوع ژنتیکی و مواد ژنتیکی جدید از دیرباز متداول بوده و از آن برای بهبود خواص کمی و کیفی مختلف در گیاهان سود جسته اند. در این تحقیق، هجده لاین موتانت برنج که برای پاکوتاهی، تعداد پنجه زیاد، زودرسی و عملکرد بالا از بین یک جمعیت موتانت حاصل از جهش زایی رقم الیت ندا با اتیل متان سولفونات (EMS) انتخاب شده بودند، مورد ارزیابی مولکولی با آغازگرهای ISSR قرار گرفتند. از 10 آغازگر مورد استفاده، 8 آغازگر DNA ژنوتیپ های مختلف را تکثیر کردند. تعداد کل نوارهای تولید شده 67 نوار (به ازای هر آغازگر به طور متوسط 4/8 نوار) بود که 7/53 درصد آن ها چندشکلی بین ژنوتیپ ها را نشان دادند. متوسط ضریب تنوع ژنی نئی در جمعیت مورد مطالعه، 1/14 درصد به دست آمد. بیشترین شباهت به رقم مادری (8/86 درصد) مربوط به گروه موتانت های پرعملکرد و کمترین شباهت (7/76 درصد) مربوط به گروه موتانت های پرپنجه بود. تجزیه خوشه ایبا روش UPGMA، رقم مادری را در یک گروه و 4 دسته لاین های موتانت را در گروه جداگانه ای قرار داد. تجزیه خوشه ایدر هر گروه از لاین های موتانت نیز به طور جداگانه انجام شد که به استثنای دسته موتانت های انتخابی برای تعداد پنجه زیاد، در هر سه دسته دیگر رقم مادری به تنهایی در یک گروه و همه موتانت های انتخابی در گروه جداگانه ای قرار گرفتند. براساس نتایج این تحقیق، می توان نتیجه گیری کرد که تکنیک جهش برای ایجاد تنوع ژنتیکی در برنج مطلوب بوده و از نشانگرهای ISSR می توان برای شناسایی لاین های موتانت در جمعیت های حاصل از جهش زایی با EMS استفاده کرد.