اطلاع درمانی: راهکاری نوین با مفهومی قدیمی در بهبود بیماری های مزمن

با توجه به اهمیت اطلاعات سلامت و لزوم دریافت آن توسط بیماران و خانواده های آنان، همچنین با وجود هزینه های سرسام آور درمان که گریبان گیر آن ها می باشد، ضرورت استفاده از راهکارهای درمانی ارزان و مقرون به صرفه تر احساس می شود. اطلاع درمانی از جمله روش های درمانی آسان، در دسترس و کم هزینه ای است که امروزه در اغلب کشورهای پیشرفته به عنوان یکی از راهکارهای درمانی مهم در کنار سایر روش های درمانی به کار می رود. متاسفانه در ایران هنوز اهمیت چنین روش هایی و نقشی که کتابداران پزشکی در آن دارند، ناشناخته باقی مانده است. اطلاع درمانی تهیه اطلاعات مناسب، در زمان مناسب و برای بیمار مناسب است که به بهبود سلامتی جسمی و ذهنی افراد جامعه و بیماران کمک می نماید. این مقاله یک مقاله مروری نقلی است و هدف از آن ارائه تعاریف و مفاهیم اطلاع درمانی، نقش آن در آموزش به بیمار،، نقش کتابدار پزشکی در اطلاع درمانی و مزیت های اطلاع درمانی است. جهت جستجوی مقالات از آدر 1391 خورشیدی تا مرداد 1392 خورشیدی با استفاده از کلیدواژه های «اطلاع درمانی»، «کتاب درمانی»، «کتابداران پزشکی»، «کتابخانه» و «بیماری های مزمن» در پایگاه های SID، Magiran، ISI، Web of Science، Science Direct، Pubmed، Ebsco، Springer، IranMedex، Irandoc، Noormags، Elsevier، MDConsult، Emerald و Proquest جستجو انجام شد. تعداد 98 مدرک به فارسی و انگلیسی بازیابی گردید. پس از بررسی مدارک بازیابی شده، تعداد 29 مدرک انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. جمع بندی مرور متون ذکر شده نشان داد که کتابداران واطلاع رسانان پزشکی می توانند از طریق اطلاع درمانی و سایر زیرحوزه های آن در کنار تیم درمان اعم از پزشکان، متخصصین تغذیه، روانشناسان، مشاوران و متخصصان سایر رشته ها نقشی موثر در بهبود فرآیندهای درمانی داشته باشند. در این میان، به دلیل نوظهور بودن چنین روشی در ایران، ضروری است که نقش کتابداران پزشکی در این امر برای متخصصان حوزه علوم پزشکی و وابسته و مسئولان معرفی و تبیین شده و بسترسازی های لازم جهت استفاده از این روش ارزان و در دسترس صورت گیرد.