بررسی اثر کودهای زیستی بر عملکرد و کیفیت خیار در شرایط مزرعه

فسفر از عناصر ضروری و پرمصرف مورد نیاز گیاه می باشد. بخش عمده اراضی کشاورزی ایران را خاک های آهکی می پوشانند که در آنها بدلیل pH بالای خاک، قابلیت جذب فسفر اندک بوده و بعضا از عوامل محدود کننده رشد گیاه محسوب می شود. استفاده از کودهای زیستی بجای کودهای شیمیایی به منظور تولید محصول سالم و جلوگیری از آلودگی منابع پایه تولید خاک و آب) کاهش مصرف کودهای شیمیایی (بویژه کودهای وارداتی و کاهش هزینه های تولید همواره مورد توجه بوده است. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثرات کودهای زیستی فسفاته بر عملکرد و کیفیت خیار در سال زراعی 1389-90 -در مزرعه ای در منطقه دشتی اصفهان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی بصورت فاکتوریل در سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف کود سوپر فسفات تریپل(100%، 75%، 50%، 25%، 0% فسفر مورد نیاز بر اساس آزمون خاک) و تلقیح با کودهای زیستی حاوی باکتری های حل کننده فسفات و باکتری افزاینده رشد گیاه بودند. عملکرد خیار، وزن خشک ریشه و اندام هوایی، غلظت فسفر، آهن، روی، نیتروژن و نیز شاخص کلروفیل اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که اثر اصلی کود فسفری، کود زیستی و نیز اثرات متقابل آنها بر وزن خشک اندام هوایی، خشک ریشه، میزان کلروفیل، عملکرد خیار و غلظت نیتروژن، فسفر، روی، آهن در گیاه خیار در سطح 5 درصد معنی دار گردید. در تمامی سطوح کودهای زیستی، با افزایش مصرف کودهای شیمیایی فسفری وزن خیار، غلظت فسفر و نیتروژن اندام هوایی خیار تقریبا روند افزایشی به خود گرفت. بیشترین درصد فسفر و نیتروژن در بخش هوایی بوته های خیار مربوط به تیمار کود زیستی B2 و مصرف 75 درصد توصیه کود فسفری، و بیشترین عملکرد خیار در تیمار کود زیستی B1 و مصرف 75 درصد توصیه کود فسفری بدست آمد. غلظت آهن و روی در بخش هوایی بوته های خیار برخلاف غلظت فسفر و نیتروژن با افزایش میزان مصرف کود فسفری در تمام سطوح کود زیستی روند کاهشی نشان داد. بیشترین و کمترین غلظت آهن و روی به ترتیب مربوط به تیمارهای شاهد بدون کود زیستی و شیمیایی و تیمار کود زیستی B2 همراه با مصرف 100 درصد توصیه کود فسفری بود.