بررسی پایداری ژنوتیپ های لوبیا به بیماری سوختگی باکتریایی معمولی با عاملXanthomonas axonopodis pv. phaseoli با روش های رگرسیونی، امی (AMMI) و مویر(Muir)

بیماری سوختگی باکتریایی معمولی با عامل Xanthomonas axonopodis pv. phaseoli یکی از مهمترین بیماری های لوبیا در ایران و جهان محسوب می شود. استفاده از سموم شیمیایی تاثیری در کنترل بیماری ندارد. بهترین روش کنترل بیماری، استفاده از ارقام مقاوم با تولید محصول پایدار می باشد. در این پژوهش، 26 ژنوتیپ لوبیا جهت ارزیابی پایداری و سازگاری عملکرد در شرایط آلودگی مصنوعی و غیرآلوده به بیماری سوختگی باکتریایی معمولی لوبیا طی سال های 1386 و 1387 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی ارزیابی شد. پایداری ژنوتیپ های لوبیا به روش های رگرسیونی، تجزیه اثرات اصلی جمع پذیر و اثرات متقابل ضرب پذیر (AMMI) و مویر انجام گردید. در روش رگرسیون باتوجه به سه عامل عملکرد، ضریب زاویه و انحراف از رگرسیون، ژنوتیپ 21407 مناسب ترین ژنوتیپ انتخاب شد. در تجزیه امی دو مولفه اصلی اول و دوم جمعا 90 درصد تغییرات اثرات متقابل ژنوتیپ × محیط را توجیه می کنند. نمودار دو طرفه میانگین عملکرد و مولفه اصلی اول نشان داد ژنوتیپ های 21407 و 21275 از عملکرد بالا و پایداری مناسب برخوردار بودند. بر اساس تجزیه واریانس مویر، 21 درصد اثرات متقابل ژنوتیپ × محیط مربوط به واریانس هتروژن (HV) و 79 درصد مربوط به اثر متقابل غیر همبسته ((IC می باشد. در این روش ژنوتیپ 21410 کمترین درصد مجموع مربعات اثرات متقابل ژنوتیپ در محیط و بیشترین پایداری را نشان داد. در مجموع، براساس سه شاخص پایداری، عملکرد و مقاومت به بیماری، لاین 21407 مناسب ترین ژنوتیپ شناسایی گردید.