تحلیل نقاشی های پیتر بروگل بر اساس اندیشه میخاییل باختین

خنده و طنز در جامعه فلاندر قرن شانزدهم، در زمینه های فرهنگی و تاریخی آن، جایگاه ویژه ای دارد و پیتر بروگل به عنوان یکی از بزرگترین نقاشان این دوره، این ویژگی جامعه اش را به نمایش می گذارد. بروگل نقاشی است متعلق به دور های که میان رنسانس و قرون وسطی قرار دارد و در سال 1604 م به عنوان بزرگ ترین هنرمند کمیک توصیف شده است. با این حال، ماهیت هنر بروگل چیزی فراتر از موضوع خنده است. برای رسیدن به درکی عمیق تر و به دست آوردن معنایی تازه تر از نقاشی های او باید آثار او در رابطه با زمینه فرهنگی ای که در آن ایجاد شده اند، مطالعه شوند؛ یعنی در رابطه با فرهنگ کارناوالی در جامعه فلاندر قرن شانزدهم. میخائیل باختین، زبانشناس روسی قرن بیستم، از شاخص ترین نظریه پردازانی است که به مفهوم خنده و ماهیت مکالمه در فرهنگ کارناوالی پرداخته است. پژوهش فوق حول این سوال شکل گرفته است که آیا نقاشی های بروگل به نسبت دیدگاه میخاییل باختین درباره فرهنگ قرون وسطی قابلیت انطباق دارد؟ بر این اساس آثاری از پیتر بروگل با تکیه بر دیدگاه ویژه باختین یعنی فرم، نمادهای کارناوالی و نیروهای زاینده در این پدیده با رویکردی تحلیلی تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است و در این راه از آثار تصویری، اسناد و منابع مکتوب بهره برده است. حاصل تحقیق نمونه هایی از انطباق عناصر شکل دهنده تفکر باختین با درو نمایه برخی آثار بروگل را در معرض نمایش قرار می دهد.