گفتاری در عقلانیت قصاص

این مقاله به دنبال دفاع عقلی و عقلایی از «حق قصاص» است. بدین منظور نویسنده ابتدا به پیشینه تاریخی «مقابله به مثل» در ادیان و آیین های دیگر اشاره کرده و سپس نشان داده که «حق قصاص» با «حکم اعدام در قتل»، از تفاوتهای اساسی و ماهوی بسیاری برخوردار است و کسانی که گمان کرده اند اعدام و قصاص یکی بوده و با هم تفاوتی ندارند بر اساس همین گمان غلط به شبهات موهون در این حق بزرگ انسانی (حق قصاص=حق حیات) گرفتار آمده اند.
اهم ادعاها و حملات علیه حق قصاص و پاسخ های آن از جمله مطالبی است که در این مقال مطرح شده است. در ادامه این بحث، حکمت و زیبایی این امر حیات بخش (حق قصاص) به تصویر کشیده شده و ویژگی های این حق(قصاص) که آمیزهای از عدالت و رحمت است از جمله حفظ حیات مادی فرد و جامعه، صیانت از کرامت و حقوق معنوی انسان و جامعه، عدالت محوری، عفو و رحمت، بازدارندگی بالا در این حق بیان شده است.
در ادامه این بحث در دو بخش مجزا به «مقایسه اعدام با قصاص» و «مقایسه زندان با قصاص» پرداخته شده و آسیبهای شدید و ناعادلانه زندان و اعدام در حقوق عرفی، تبیین شده است. در این بخش مجازاتهای زندان که مورد اعمال شدید و توصیه های اکید دنیای غرب است به چالش کشیده شده و بخشی از آسیبهای ظالمانه و به شدت غیر انسانی آن از جمله غیر شخصی بودن مجازات زندان، تحمیل محرومیتهای بیرحمانه، تحقیر و تاثیرات بسیار منفی روحی و اخلاقی و مادی این مجازات پرمفسده (زندان) بر خانواده زندانی، خطرات آن برای جامعه انسانی، تحقیر شدید و شکنجه روحی و حتی گاه جسمی زندانی در آن، گسترده و سازمانی شدن جنایات، عدم توجه عادلانه به حق بزهدیده و خانواده او، بیان شده است.