دلایل اجتماعی گرایش ایرج میرزا به ادب غنایی

از زمانی که نخستین بار یونانیان انواع ادبی را به چهار نوع حماسه، غنا، ادب تعلیمی و نمایشی تقسیم کرده اند، هزاران سال می گذرد؛ البته قرن ها گذشت تا فرمالیست های روس در قرن بیستم، نوع حماسه را مربوط به دوران طفولیت جوامع بشری و نوع غنا را مرتبط با دوران جوانی آن بدانند. اکنون باید دید آیا بین طبقه اجتماعی آفریننده ی اثر و گرایش به هریک از این انواع ادبی رابطه ای وجود دارد؟ این پرسشی است که این مقاله درصدد پاسخ به آن است. ایرج میرزا یکی از برجسته ترین شاعران دوره ی مشروطه است که البته به لحاظ پایگاه اجتماعی، با دیگر شاعران این دوره متفاوت است. تعلق او به طبقه ی اشراف، ساختار و محتوای شعر او را از دیگر شاعران این دوره متفاوت می کند. در این مقاله از منظری ویژه، برخی جنبه های شعر او را نقد می کنیم؛ آن منظر ویژه، بهره بردن از «ساختارگرایی تکوینی» است؛ ساختارگرایی تکوینی عنوان روش «لوسین گلدمن» است. در این روش، ساختار اثر ادبی متاثر از طبقه ی اجتماعی است که شاعر به آن تعلق دارد و هر طبقه ی اجتماعی، ذیل سه محور جهان بینی خالق اثر، طبقه ی اقتصادی و کارکرد تاریخی آن طبقه بررسی می شود. بنابراین طبقه ی اجتماعی و تعاریف و ا جزای آن، به طور کلی و به ویژه درباره ی ایرج مورد بررسی قرار گرفته است؛ سپس تاثیر آن بر زبان شعر او باز نموده شده است.