مقایسه اثر تنش خشکی بر تنظیم اسمزی، پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز و پیگمانها در نمونه های بذری مختلف بابونه کاذب و بابونه زرد Anthemis tinctoria و Tripleurospermum servanes بانک ژن منابع طبیعی ایران

تنش خشکی یکی از مهمترین عوامل محدودکننده حیات و رشد گیاهان در نواحی مختلف ایران است. وجود اطلاعات تفصیلی از پاسخهای گیاهان بومی به تنش خشکی می تواند در موفقیت برنامه های احیاء مفید واقع شود. در این پژوهش نمونه های بذری مختلف دو گونه بابونه چندساله شامل بابونه کاذب Tripleurospermum servanes و بابونه زرد Anthemis tinctoria تحت چهار تیمار خشکی شامل آبیاری کافی (شاهد)، تنش خشکی ملایم (75% ظرفیت مزرعه ای)، تنش خشکی متوسط (55% ظرفیت مزرعه ای) و تنش خشکی شدید (35% ظرفیت مزرعه ای) قرار داده شدند. تغییرات میزان آب نسبی (RWC)، محلولهای اسمزی (پرولین و قندهای محلول)، آنزیمهای پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز و پیگمانهای گیاهان تحت تنش مورد مطالعه قرار گرفتند. در نمونه های بذری هر دو گونه مورد بررسی، تنش خشکی انباشتگی محلولهای اسمزی را به میزان معنی داری افزایش می دهد، درحالیکه درصد RWC، مقدار پروتئینهای کل، درصد وزن خشک را کاهش می دهد. اگرچه مقدار پیگمانهای کلروفیل a و کلروفیل کل در طی تنش تغییر قابل ملاحظه ای ندارد، ولی مقدار کارتنوییدها و نسبت کارتنوئیدها به کلروفیل کل به میزان معنی داری افزایش می یابد. فعالیت آنزیم پراکسیداز هر سه نمونه بذری بابونه کاذب در تنش شدید افزایش نشان می دهد ولی در بابونه زرد دو نمونه بذری از سه نمونه بذری میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز در تنش شدید به طور معنی داری کاهش می یابد. این یافته ها نشان می دهند که دو گونه T. servanes و A. tinctoria تحمل خوبی به شرایط تنش خشکی متوسط داشته، اگرچه در هر دو گونه، نمونه های بذری نیز وجود داشتند که به علت ظرفیت تنظیم اسمزی بالاتر، تحمل بیشتری به تنش خشکی شدید نشان دادند.