حدیث ولایت در میراث مکتوب فریقین

باورمندان به نظریه نصب الهی امام و ابلاغ آن توسط نبی اکرم صلی الله علیه وآله برای ادعای خلافت بلافصل امیرالمومنین علیه السلام، به احادیث منصوص از پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله استناد جسته اند که مهم ترین آن ها روایتی است که به حدیث ولایت شهرت یافته است.
ما در این مقاله، به گونه شناسی محتوا، طرق و تنوع صدور این حدیث و احادیث همگون با آن خواهیم پرداخت.
حدیث ولایت و احادیث همگون آن، دارای چهل طریق از صحابه پیامبر صلی الله علیه وآله و اهل بیت علیهم السلام است. از میان این طرق، سیزده طریق بین فریقین مشترک است؛ شش طریق به منابع اهل سنت و بیست ویک طریق به منابع شیعه اختصاص دارد که بعضی از آن ها از صحابه پیامبر صلی الله علیه وآله و بعضی دیگر نیز از اصحاب اهل بیت علیهم السلام نقل گردیده است.
درمجموع، تمامی این احادیث دارای نه گونه محتوایی و دوازده گونه صدور بوده که چهار گونه صدور آن مشترک بین فریقین و هشت گونه، مخصوص شیعه است. در این میان، سه حدیث همگون مستقل نیز وجود دارد.