شناسایی و تفکیک سنگ های آهکی غیرآواری و آواری با کاربرد تلفیقی علوم دورسنجی و ژئومورفولوژی (مطالعه موردی: منطقه بهادران در استان یزد)

کوهستان ها عموما منشاء تشکیل بسیاری از عوارض طبیعی سطح زمین از جمله دشت های دامنه ای مجاور خود می باشند. به همین دلیل از نظر ژنز یا ماهیت سنگ شناسی در بسیاری از مناطق کوهستانی و دشت های مجاور به هم، تداخل طیفی قابل ملاحظه می باشد. به نحوی که بارزسازی واحدهای سنگ شناسی مناطق کوهستانی که هدف اصلی تهیه نقشه های زمین شناسی است را دشوار و یا با خطای فاحش همراه می نماید. معمولا خطای ناشی از انتشار یا پخشیدگی مواد تخریبی ساخت های اولیه کوهستانی در دشت های مجاور موجب بروز خطا در روش های تفکیک و نسبت گیری طیفی می گردد. معمولا سطح وسیعی از دشت ها توسط مواد تخریبی کوهستان های مجاور خود پوشانده می شوند که می تواند در بازتاب های طیفی رفتاری مشابه سنگ های متصل و توده ای در مناطق کوهستانی داشته باشند. در حالی که از منظر زمین شناسی دشت ها غالبا در محدوده واحد های زمان چینه شناسی کواترنری قرار می گیرند. در تحقیق حاضر در نظر است تا با تلفیق دو علم ژئومورفولوژی و دور سنجی ابتدا واحدهای زمین ریخت شناسی کوهستانی و دشتی تفکیک گردیده و سپس واحدهای سنگ شناسی آهکی اعم از توده ای و آواری با دقت مناسب شناسایی شوند. بدین طریق می توان ضریب کاپای مربوط به نقشه سازندهای زمین شناسی محدوده مطالعاتی را به بالاترین سطح ممکن ارتقاء داد. با انجام تحقیق حاضر ابتدا به کمک داده های ماهواره ای لندست و تکنیک های مختلف پردازش تصویری نظیر نسبت گیری باندها، تجزیه مولفه های اصلی و تجزیه عاملی مناسبترین شاخص های تفکیک کننده انتخاب و نقشه واحدهای سنگی شناسایی با ضریب کاپای 51/0 بدست آمد. نهایتا با همپوشانی نقشه حاصل با نقشه واحدهای ژئومورفولوژی و تفکیک مرز واحدهای سنگی آواری در دشت ها با غیرآواری درکوه ها دقت نقشه سنگ شناسی به 73% افزایش یافت. نتیجه اخیر نقش و اهمیت تلفیق علوم دورسنجی و ژئومورفولوژی را در افزایش دقت نقشه های سنگ شناسی نشان می دهد.