تاثیر نوع منبع نیتروژنی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک دو سویه جلبک آب شور Dunaliella

با توجه به نقش مهم نیتروژن به عنوان یک عنصر ضروری در ترکیبات متشکله و متابولیسم سلول، بررسی نوع منبع نیتروژنی مورد استفاده و تاثیر آن بر میزان رشد و رفتارهای متفاوت موجودات فتوسنتز کننده، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در تحقیق حاضر بررسی مقایسه ای اثر سه منبع نیتروژنی KNO3،NH4Cl و KNO3+NH4Cl، بر دو سویه Dunaliella (جلبک آب شور)، شامل یک سویه استخراج شده از باتلاق گاوخونی اصفهان و یک سویه غیر بومی D. bardawil-UTEX 2538، در غلظت های 1/0، 5/0 وM 3 نمک NaCl انجام شد و روند رشد سلول ها، تغییر مقادیر کلروفیل a و b، کلروفیل کل، بتاکاروتن، کاروتنوئبد کل، پروتئین و وزن تر سلول ها طی یک دوره 24 روزه مورد بررسی قرار گرفت. بیشترین سرعت رشد و تقسیم سلولی مربوط به سویه D. bardawil بوده و بالاترین نرخ رشد برای هر دو سویه، در غلظتM 5/0 نمک و در منبع نیتروژنی KNO3 مشاهده شد. اکثر کاهش ها در روز 8 ام آزمون ها مشاهده گردید و افزایش مقادیر کلروفیل های a، b و کلروفیل کل در تیمار KNO3 در غلظت های بالاتر نمک (M5/0 و M 3) مشاهده شد. کمترین اوزان تر در غلظتM 5/0 با سرعت تقسیم زیاد مشاهده شد. تیمار NH4Cl سبب کاهش سرعت رشد سلول ها در دو غلظتM 1/0 و M 3 در روز هشتم در سویه D. bardawil گشت. اما کاهش های قابل توجه در هر دو سویه در میزان کلروفیل های a، b، کلروفیل کل، بتاکاروتن و کاروتنوئید کل به همراه افزایش شدید پروتئین، صرفا در شوری بیشتر یعنی غلظتM 3 نمک مشاهده شد. افزایش قابل توجه کلیه رنگدانه ها و پروتئین از روز هشتم به بعد در این غلظت مشاهده گردید. تیمار KNO3+NH4Cl، سبب بهبود وضعیت سلول ها نسبت به تیمار NH4Cl شد. بر اساس نتایج بدست آمده تفاوت پاسخ ها به منابع نیتروژنی در D. bardawil، از سویه ایرانی بیشتر بوده و افزایش ها در برخی ترکیبات اندازه گیری شده در این سویه در روز 16 ام رشد ملاحظه می شود. بطور کلی به نظر می رسد که در هر دو سویه، تیمار آمونیوم سلول ها را نسبت به مقادیر زیاد نمک حساس نموده و پس از یک دوره پاسخهای اولیه با افت مقدار رنگدانه ها و افزایش تولید پروتئین، روند افزایشی ترکیبات مورد نظر را می توان نوعی سازگاری سلول ها با محیط تلقی کرد.