ارزیابی کارآیی مصرف انرژی و شاخص های اقتصادی در نظام تولید گلرنگ (Carthamus tinctoriusL) در استان اصفهان

مصرف بهینه انرژی در بوم نظام های کشاورزی باعث کاهش چالش های زیست محیطی، جلوگیری از نابودی منابع باارزش طبیعی و تقویت کشاورزی پایدار به عنوان یک نظام تولید اقتصادی می شود. بنابراین، این بررسی به منظور ارزیابی کارایی انرژی و شاخص های اقتصادی تولید گلرنگ تابستانه در نظام های کشت متداول استان اصفهان در سال زراعی 91-90 انجام شد. داده ها با استفاده از آمار و اطلاعات سازمان جهاد کشاورزی استان و گفتگوهای رو در رو با کشاورزان گلرنگ کار گرد آوری شد و سپس شاخص های اقتصادی و انرژی با استفاده از داده های مربوط به نهاده ها و ستاده ها و معادل های هر واحد، برآورد و محاسبه شد. نتایج نشان داد که کل انرژی نهاده های به کار برده شده در نظام تولید گلرنگ برابر 39145 مگاژول در هکتار (3/ 66% انرژی مستقیم، 7/ 33% انرژی غیر مستقیم، 1/ 19% انرژی قابل تجدید و 9/ 80% انرژی غیر قابل تجدید)،کل انرژی خروجی 66950 مگاژول در هکتار و میزان کارایی انرژی (نسبت ستاده به نهاده) 71/ 1 بود. بیشترین انرژی مصرفی در نظام تولید گلرنگ به ترتیب سوخت فسیلی(1/ 44%)، کود نیتروژن (2/ 22%) و آب آبیاری (9/ 14%) بود. درآمد ناخالص و خالص در کشتزارهای گلرنگ به ترتیب برابر 8/ 943 و 7 /115 دلار در هکتار، نسبت سود به هزینه برابر 09 /1 و بهره وری تولید 76/ 1 کیلوگرم بر دلار بود. بنابر نتایج این بررسی به نظر می رسد کشت و تولید گلرنگ در منطقه مورد ارزیابی از نظر بهره وری انرژی و شاخص های اقتصادی دارای وضعیت مطلوبی نیست.