سیستم ایمنی زنبور عسل (Apis mellifera)

با توجه به نقشی که زنبور عسل در گرده افشانی دارد و همچنین تولید محصولات مهمی مثل عسل، موم، ژل رویال، بره موم و.. که از لحاظ تغذیه ای،بهداشتی واقتصادی حائز اهمیت است، از حشرات بسیار مفید محسوب می شود. از آنجا که زنبور عسل زندگی اجتماعی دارد بیشتر تحت تاثیر آفات، بیماری ها و عوامل خارجی قرار می گیرد، البته زندگی کردن به صورت اجتماعی مزیتی همچون توان زندگی به صورت جمعی در برابر انگل ها و عوامل بیماری زا را دارد که این دفاع جمعی تحت عنوان مصونیت اجتماعی مطرح می شود. مکانیزم های دفاعی زنبور عسل به طور کلی شامل: رفتار بهداشتی، رفتار نیش زدن، استفاده از فرمون ها و حتی محصولات خود کندو شامل: بره موم، ژل رویال، عسل و.. که هر کدام دارای خاصیت ضدمیکروبی است می باشد.خط دفاعی اول مکانیزم های رفتاری می باشد. خط دفاعی بعدی جلد کیتینی و بعد از آن همولنف است. جانوران دارای سیستم ایمنی ذاتی و سیستم ایمنی اکتسابی هستند اما حشرات فاقد سیستم ایمنی اکتسابی و تنها سیستم ایمنی ذاتی دارند. ایمنی ذاتی شامل: ایمنی سلولی و ایمنی هومورال است. ایمنی سلولی نقش فاگوسیتوز، تشکیل گره، تشکیل کپسول، انعقاد خون و ترمیم زخم ها را دارد. ایمنی هومورال نیز از پروتئین های شناسایی کننده الگوها، سیستم پروفنل اکسیداز،پپتیدها و پروتئین ها با خاصیت ضدمیکروبی تشکیل می شود. همه این عوامل به نحوی با عامل خارجی و عوامل بیماری زا مقابله کرده و آن ها را نابود می کنند. البته رژیم غذایی و برخی از مواد شیمیایی یا عصاره های گیاهی می توانند سیستم ایمنی را تحت تاثیر قرار داده و امکان تقویت آن را نیزفراهم سازند.