سلامت روان در مصدومان شیمیایی شدید چشمی

خردل گوگردی یک ماده شیمیایی سمی است که طی 8 سال جنگ توسط ارتش عراق برعلیه نظامیان و غیرنظامیان ایرانی مورد استفاده قرار گرفت. هدف این مطالعه، تشخیص انواع اختلالات شایع روانی در جانبازان شیمیایی چشمی بود.
ابزار و در یک مطالعه مقطعی در سال 1389 در شهر مشهد، 148 جانباز شیمیایی شدید چشمی ناشی از تماس با خردل گوگردی مورد مطالعه قرار گرفتند. معاینه توسط متخصص روان پزشک در یک مصاحبه 20 دقیقه ای انجام شد. با استفاده از فرم DSM-IV (فرم راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی- ویرایش چهارم)، مشکلات روانی این جانبازان در پنج محور ارزیابی شد. تحلیل آماری توسط نرم افزار SPSS 22 و آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و مجذور کای صورت گرفت.
92 نفر (2/62%) دارای خلق غیرطبیعی، 62 نفر (9/41%) افسردگی و 61 نفر تحریک پذیری (2/41%) بودند. 86 نفر (1/58%) به انواع اختلالات روانی مبتلا بودند؛ 50 نفر (8/33%) اختلال اضطراب و 45 نفر (4/30%) انواع مشکلات افسردگی. اختلال استرس پس از سانحه، شایع ترین مشکل اضطراب و افسرده خویی فراوان ترین اختلال افسردگی بود. 3 نفر (0/2%) علایم زوال عقل و یک نفر (7/0%) اختلال شیزوفرنی داشتند. مشکلات خانوادگی، فراوان ترین تنش محیطی بود. 18 بیمار جدید (2/12%) شناسایی شد. میان تعداد فرزند و انواع اختلال روانی ارتباط معنی دار وجود داشت (001/0p<).
نرخ انواع اختلالات روانی میان جانبازان شیمیایی شدید چشمی تا چندین برابر جامعه ایرانی و تقریبا دو برابر فراوانی این مشکلات در جانبازان غیرشیمیایی است.