بررسی غلظت جیوه درخاک و برنج های پرکشت استان مازندران و برنج های پر مصرف وارداتی (هندی) و ارزیابی احتمال خطر

تحقیق حاضر در راستای سنجش میزان جیوه (Hg) در برنج های وارداتی و داخلی، مقایسه آن ها با یکدیگر و ارزیابی احتمال خطر صورت گرفته است. همچنین همبستگی غلظت جیوه در نمونه های خاک (مربوط به برنج های ایرانی) و برنج، و تاثیر تیمار پختن و شستن بر غلظت جیوه در برنج بررسی شده است. نمونه های خاک و برنج های پر کشت داخلی در آبان ماه سال 1388 از استان مازندران جمع آوری گردیدند. برنج های وارداتی پر مصرف هندی طبق روش کار اداره استاندارد هرمزگان، از لنج ها نمونه برداری شدند. جهت تعیین میزان جیوه در نمونه ها از دستگاه Mercury analyzer مدل Leco AMA 254 استفاده گردید. نتایج نشان داد که میانگین غلظت جیوه در برنج های ایرانی (μg g-1 d.w 003/0 ± 044/0) به طور معنی داری بیش از برنج های وارداتی (μg g-1 d.w 001/0 ± 039/0) می باشد (05/0 P <). به منظور ارزیابی احتمال خطر، میزان EDI این عنصر در منطقه مورد مطالعه، با حد قابل تحمل (TDI) تعیین شده توسط FAO/WHO مقایسه شد که مشخص گردید آلودگی نمونه های برنج به جیوه پایین تر از حد مجاز جهانی است و ارتباط معنی داری بین غلظت جیوه در خاک و برنج (ایرانی) وجود ندارد (079/0= r و 567/0= p). همچنین مشخص شد که تیمار پختن و شستن، اثر معنی داری بر غلظت جیوه در برنج ندارد (05/0 > p). در نهایت، ارتباط مواد آلی، بافت و pH خاک با غلظت جیوه در خاک و برنج بررسی و مشخص گردید که در هیچ یک از موارد ارتباط معنی داری وجود ندارد.