کنترل بیولوژیکی قارچSclerotium cepivorum عامل بیماری پوسیدگی سفید سیر با استفاده از قارچ های آنتاگونیست Trichoderma و Talaromyces در شرایط آزمایشگاه و گلخانه

یکی از گسترده ترین و مخرب ترین بیماری های قارچی سیر بیماری پوسیدگی سفید با عاملSclerotium cepivorum است که هر ساله خسارات فراوانی به کشت و تولید این محصول مهم در کشور و از جمله استان همدان وارد می سازد. در حال حاضر رایج ترین روش کنترل بیماری استفاده از قارچ کش های شیمیایی می باشد که آلوده کننده ی محیط زیست بوده، هزینه ی زیادی در بر داشته و به دلیل استفاده ی مکرر و خاکزاد بودن عامل بیماری تاثیر چندانی در کنترل بیماری ندارد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف کنترل عامل بیماری پوسیدگی سفید سیر با استفاده از قارچ های آنتاگونیستTrichoderma و Talaromycesبه روش زیستی در شرایط آزمایشگاه و گلخانه انجام یافت. برای این منظور ده جدایه از قارچ های آنتاگونیست فوق انتخاب شده و تاثیر آن ها ابتدا در شرایط آزمایشگاه با استفاده از روش های کشت متقابل، ترکیبات فرار، و ترکیبات غیر فرار بر قارچ عامل بیماری بررسی گردید. بررسی های آزمایشگاهی نشان داد که شش جدایه که شامل دو جدایه از هر گونه ی قارچ آنتاگونیست بودند به طور معنی داری رشد قارچ عامل بیماری را کاهش دادند. در مرحله ی بعد فرمولاسیون هایی با استفاده از شش جدایه ی فوق در بستر سبوس برنج تهیه گردیده و تاثیر آن ها در شرایط گلخانه روی کنترل بیماری پوسیدگی سفید سیر ارزیابی شد. طرح آزمایشی کاملا تصادفی و آزمایش دارای نه تیمار (شش فرمولاسیون زیستی، قارچ کش کاربندازیم، شاهد آلوده، شاهد سالم) و چهار تکرار بود. نتایج آزمایشات گلخانه ای نشان داد که بین تیمارها و شاهد آلوده از لحاظ درصد وقوع بیماری و شدت بروز آلودگی اختلاف معنی دار وجود داشت. بیشینه میانگین آلودگی در تیمار شاهد آلوده به میزان 82/53% و کمینه میانگین آلودگی به ترتیب در تیمار شاهد سالم به میزان (24/9 %)، قارچ کش (23/11 %)، تیمار RBTh1 (33/11%)، تیمار RBTa2(37/11%)، تیمار RBTh2 (42/11%) مشاهده شد. نتایج کلی این پژوهش نشان می دهد که امکان کنترل بیماری مهم پوسیدگی سفید سیر با استفاده از قارچ های آنتاگونیست وجود دارد.