بررسی عوامل موثر در پتانسیل یابی منابع آب سازندهای سخت، مطالعه موردی: منطقه کارستی لار

چکیده اطلاع از اهمیت سلسله مراتبی عوامل موثر در توزیع مکانی چشمه ها، به عنوان نقطه خروجی منابع آب زیرزمینی در یک حوزه آبخیز، برای توسعه برنامه مدیریت کیفی و کمی منابع آب ضرورت دارد. در این راستا می توان از تلفیق سیستم اطلاعات جغرافیایی و ابزار پشتیبانی تصمیم گیری به منظور تعیین اهمیت سلسله مراتبی عوامل موثر در ایجاد چشمه ها و پهنه بندی مناطق مستعد توسعه منابع آب استفاده کرد. در این پژوهش به منظور تعیین سلسله مراتب اولویت عناصر ساختاری در توسعه منابع آب در یک منطقه کارستی، ابتدا با بررسی مطالعات انجام گرفته در این زمینه، پارامتر های موثر در ایجاد چشمه ها شامل، لایه های اطلاعاتی شیب، طبقات ارتفاعی، فاصله از شبکه هیدروگرافی، فاصله از خطواره های ساختمانی، فاصله از عناصر تکتونیکی، فاصله از کنتاکت آهکی و لیتولوژی انتخاب شد. سپس لایه های مربوط به هر کدام از این پارامتر ها در محیط GIS و با استفاده از نرم افزار ILWIS تهیه و هر لایه به طور جداگانه با لایه توزیع مکانی چشمه ها قطع داده شد. سپس ارجحیت زیرطبقه های هر لایه نسبت به همدیگر با لحاظ فراوانی وقوع چشمه ها تعیین و در نهایت با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی، عوامل موثر در رخداد این پدیده در محیط نرم افزار Expert Choice وارد و وزن هر یک از عوامل محاسبه شد. نتایج نشان داد که لایه لیتولوژی بالاترین وزن را به خود اختصاص داده و زیر لایه کربناته به تنهایی 54 درصد از وزن این لایه را تشکیل داده است. لایه های بعدی به ترتیب اهمیت، شامل، لایه شیب و طبقات ارتفاعی، لایه فاصله از عناصر ساختاری، خطواره ها، کنتاکت آهکی و شبکه آبراهه ای، هستند. نقشه پتانسیل یابی تهیه شده به این روش تطابق 76 درصدی با موقعیت مکانی چشمه های منطقه مورد پژوهش دارد.