بررسی اثر تاریخ و عمق کاشت بر شدت بیماری پژمردگی فوزاریومی ارقام نخود در استان لرستان

به منظور بررسی اثرات تاریخ و عمق کاشت بر میزان بیماری و در نهایت عملکرد در ارقام پاییزه نخود پژوهشی در استان لرستان، شهرستان کوهدشت در سال زراعی 1393-1392 به اجرا درآمد. این پژوهش در قالب طرح فاکتوریل و بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار انجام شد. تیمارها شامل سه سطح تاریخ کاشت به عنوان فاکتورهای اصلی (نیمه آبانماه، نیمه آذر ماه و نیمه اسفند ماه)، 3 عمق کاشت مختلف به عنوان فاکتورهای فرعی (5، 9 و13 سانتی متری سطح خاک) و 3 رقم نخود به عنوان فاکتورهای فرعی- فرعی (ارقام عادل، هاشم و آرمان) بود. فاصله ردیف ها 30 سانتی متر و فاصله بذور 10 سانتی متر از یکدیگر در نظر گرفته شد. میزان بیماری بر اساس درصد و شدت علایم به فاصله 10-7 روز ثبت گردید. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر ارقام، اثر تاریخ کاشت در مورد کلیه شاخص های مذکور معنی دار بوده است. همچنین اثر عمق کاشت و اثرات متقابل تاریخ کاشت در ارقام در مورد شاخص عملکرد معنی دار بودند. تاریخ کاشت اول بیشترین عملکرد و کمترین میزان آلودگی و تاریخ کاشت سوم کمترین عملکرد و بیشترین میزان آلودگی را نشان داد. تغییر تاریخ کاشت از نیمه اسفند ماه به نیمه آذرماه میزان محصول نخود را حدود دو برابر افزایش داد و میزان آلودگی را حدود 41 درصد کاهش داد. عمق های مختلف کاشت در مجموع تفاوتی را از نظر عملکرد، میزان آلودگی و وزن صد دانه از نظر آماری نشان ندادند. اما مقایسه میانگین های اثرات متقابل عمق های کاشت در ارقام نشان داد بیشترین میزان عملکرد در عمق کاشت سوم در رقم عادل حاصل شده است.