تحلیل مفهوم رنج از دیدگاه فلسفی

رنج حقیقتی انکارناپذیر در عالم هستی و مورد درک وجدانی همه افراد بشر است. اما آنچه در این زمینه همواره اندیشه انسانی را که فطرتا طالب لذت و سعادت است به خود مشغول کرده، چیستی این حقیقت و چگونگی مواجهه با آن است. پاسخ گویی به پرسش هایی از این دست، منوط به تحلیل درستی از حقیقت رنج است. این مقاله با طرح آرای مختلف حکمای اسلامی در زمینه چیستی رنج، به جمع بندی و تحلیل آنها پرداخته و در پایان، با ارائه تعریف، تاملاتی را در تحلیل رنج مطرح کرده است. در تحلیل مفهوم رنج، به این نتیجه رسیده است که رنج، کیفی نفسانی است که با فراهم شدن عناصر و شرایطی چون وجود منشا رنج، امکان ادراک و علم به امر منافر و نیز دستیابی به آن، اذعان به منافرت و توجه یافتن به امر منافر از همان جهت که منافر است تحقق می یابد.