پیشگیری از جرایم و تخلفات علوم آزمایشگاهی

در عصر حاضر، نقش آزمایشگاه های تشخیص طبی در حفظ و ارتقاء سطح نظام سلامت جامعه به ویژه نظام تشخیص و مراقبت از بیماری ها، نقشی اساسی و محوری است. با پیشرفت و توسعه پزشکی و دخالت عناصر مختلف در تفکیک، تعیین و تشخیص بیماری ها، نیاز روزافزون پزشکان به در اختیار داشتن نتایج آزمایش های طبی کاملا محسوس و ضروری است. بر اساس دیدگاه های سازمان بهداشت جهانی و کارشناسان آن، بررسی های اپیدمیولوژیک و بهداشتی، بدون استفاده از آزمایشگاه های تشخیص طبی امری غیرممکن است. امروزه، قریب به اتفاق اطباء بدون بهره گیری از توان پاراکلینیکی و به ویژه آزمایشگاه ها ، قادر نیستند افق روشنی برای درمان و بهبودی بیماران خود ترسیم نمایند. از همین روست که پیوند زنجیره معاینات بالینی و تشخیص آزمایشگاهی، می تواند هم در زمینه ی تشخیص و کشف بیماری ها یاری رسان باشد و هم در جایگاه پژوهش و تولید علم به پژوهش گران عرصه ی پزشکی مدد نماید. از آنجا که محصول و نتیجه فعالیت های آزمایشگاه های تشخیص طبی در فرایند درمان و تضمین سلامت و بهداشت جامعه، جزء لاینفک و اجتناب ناپذیر اقدامات پزشکی قلمداد می گردد، لذا حصول اطمینان و اعتماد قطعی به این نتایج و کاربرد آنها در امر درمان، ضرورتی غیر قابل انکار و حتمی است. با این حال، آزمایشگاه های تشخیص طبی حتی در شرایط کاملا مطلوب و استاندارد نیز، مصون از خطا و اشتباه و احیانا تخلفات اجرایی نیستند. خطاهای قبل از آزمایش، در حین اندازه گیری پارامترها، اشتباهات بعد از انجام آزمایش و نیز اشتباهاتی که با ورود رایانه و گسترش نقش آن در بهبود بخشیدن به کیفیت خدمات آزمایشگاهی، ممکن و قابل تصور است؛ همگی از جمله خطاها، اشتباهات و تخلفاتی هستند که برای مدیریت فنی آزمایشگاه و متصدیان آزمایش، مسئولیت حقوقی و گاه کیفری ایجاد می کند. کاربرد اقدامات و شگرد هایی جهت پیشگیری از این خطاها، موضوع تحقیق حاضر را تشکیل می دهد.