بررسی عوامل موثر بر بیگانگی از کار در کارکنان اداره کل بیمه سلامت استان آذربایجان شرقی

بیگانگی از کار با پیامدهای منفی کارایی در سطح کارکنان و سازمان مرتبط است. اشخاصی که بیگانگی از کار را تجربه می کنند با افراد خانواده، جامعه و حتی خود مشکل دارند و سلامت جسمی و روانی آنان مورد تهدید قرار می گیرد. سازمان ها جهت در امان ماندن از مضرات بیگانگی از کار، نیازمند شناسایی عوامل موثر بر بیگانگی از کار می باشند. هدف تحقیق حاضر، شناسایی عوامل موثر بر بیگانگی از کار در کارکنان اداره کل بیمه سلامت استان آذربایجان شرقی می باشد.
نوع مطالعه توصیفی- تحلیلی (پیمایشی) و از حیث هدف کاربردی می باشد. ابزار جمع آوری داده ها نسخه فارسی و اعتباریابی شده پرسشنامه های استاندارد بیگانگی از کار بوئر (Boeree)، عدالت سازمانی ادراک شده نیهوف و مورمن (Niehoff & Moorman)، رضایت شغلی مینه سوتا (Minnesota) و در نهایت برای سنجش اعتماد اجتماعی، اثر بخشی اجتماعی و رضایت اجتماعی از ابزار محقق ساخته استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل کارکنان اداره کل بیمه سلامت آذربایجان شرقی می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران (Cochran) 143 نفر برآورد گردیده و نمونه گیری به صورت تصادفی صورت گرفته است. تحلیل داده های آماری با نرم افزار SPSS18 و استفاده از آزمون های آماری تی (T test)، کالموگراف-اسمیرنف (kolmogorov-smirnov)، همبستگی و در نهایت تحلیل رگرسیون انجام یافته است.
یافته ها نشان داد میانگین بیگانگی از کار در زنان به شکل معناداری بیشتر از بیگانگی از کار در مردان بوده (P=0.015) ولی در سطوح مختلف تحصیلات تفاوت معناداری نداشته است. افزایش سن به شکل معناداری سبب کاهش بیگانگی از کار شده (P=0.045) و بیگانگی از کار در افراد متاهل به شکل معناداری کمتر از افراد مجرد بوده است (P=0.018). یافته های تحقیق نشانگر تاثیر معکوس و معنادار متغیرهای رضایت اجتماعی (P<0.001)، رضایت شغلی (P<0.001)، اعتماد اجتماعی (P<0.001)، ویژگی های شغلی (P=0.003)، اثر بخشی اجتماعی (P<0.001) و عدالت سازمانی (P=0.017) بر بیگانگی از کار می باشد. همچنین رضایت اجتماعی بیشترین تاثیر (R2 =26.2%) و اعتماد اجتماعی کمترین تاثیر را بر کاهش بیگانگی از کار (R2 =1.13%) داشته است.
با توجه به یافته های تحقیق، بیگانگی از کار تابعی از رضایت اجتماعی، رضایت شغلی، اعتماد اجتماعی، ویژگی های شغلی، اثر بخشی اجتماعی و عدالت سازمانی می باشد و برای کاهش بیگانگی از کار لازم است در جهت تقویت مولفه های مذکور در بین کارکنان سازمان همت گماشت.