مبانی نظری و اصول اخذ مالیات در اسلام و جایگاه آن در تشکیل نظام مالیاتی نوین

امروزه نقش مالیات ها در تامین دولت و اجتماع بسیار پررنگ است. این مقاله به روش تحلیلی توصیفی به این موضوع می پردازد که آیا اسلام برای تشکیل و اجرای نظام مالیات ستانی در قالب مالیات های شرعی و حکومتی، دارای مبانی نظری و اصول مالیاتی است؟ اگر در نظریات، قانون ها، سیاست های مالیاتی و نتایج آنها، این مبانی و اصول در شرایط عادی مورد توجه واقع نشوند، یا بین آنها تزاحم پیش آید، اقتصاد اسلامی چه نظری دارد؟ براساس یافته های تحقیق، از راه مراجعه به متون، عمده ترین مبنای نظری، که در عمل دارای آثار بسیاری است، شرکت فقرا و محرومان جامعه در اموال مسلمانان است. برخی از مهم ترین این اصول عبارتند از: عدالت، قصد قربت، موافقت با تقوا، و ترکیب بهینه درآمد مالیاتی با سایر درآمدهای دولت اسلامی با گرایش به مالیات کمینه. در صورت نادیده گرفتن آنها در هریک از مراتب چهارگانه «نظر»، «قانون»، «سیاست» و «نتیجه»، مشروعیت، مقبولیت یا آثار مطلوب منظور اسلام و اقتصاد اسلامی از بین می رود. این اصول مهم در صورت تعارض با سایر امور خارج از این اصول و مبانی، از جمله کارایی، لازم الرعایه هستند.