شبیه سازی انتقال آب و نیترات در خاک با استفاده از مدل D1- HYDRUS در آبیاری جویچه ای نیشکر

شبیه سازی انتقال آب و املاح در خاک، برای مدیریت بهینه مصرف آب و کود در مزرعه بسیار موثر است. در این تحقیق از مدل D1- HYDRUS برای شبیه سازی انتقال آب و نیترات در آبیاری جویچه ای نیشکر استفاده شد. آزمایش به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در یک قطعه 25 هکتاری در اراضی کشت و صنعت نیشکر دهخدا از اسفندماه 1391 تا مهرماه 1392 اجرا شد. فاکتور اصلی تقسیط های کودی بود که در سه سطح (دو تقسیطی، سه تقسیطی و چهار تقسیطی) اعمال گردید. فاکتور فرعی سطوح کود مصرفی بود که در سه سطح (100%، 80% و 60% کود مورد نیاز به ترتیب معادل 350، 280 و 210 کیلوگرم کود اوره) اعمال شد. تخمین پارامترهای هیدرولیکی خاک از طریق مدل سازی معکوس و با استفاده از داده های رطوبتی که در طول دوره بیش از 4 ماه از رشد نیشکر به دست آمده بود، انجام گرفت. پارامترهای انتقال املاح با استفاده از پارامترهای هیدرولیکی و داده های غلظت نیترات برآورد گردید. براساس نتایج حاصله ضریب همبستگی میزان رطوبت و غلظت نیترات مشاهده و شبیه سازی شده در تیمار چهار تقسیطی و 60% سطح کودی (تیمار واسنجی شده) به ترتیب معادل 7/62 و 2/91 درصد برآورد گردید. عمق نفوذ تجمعی در تیمارهای واسنجی و اعتبارسنجی شده به ترتیب 46 و 58 میلی متر و میزان تبخیر-تعرق تجمعی در تیمارهای مذکور به ترتیب 50 و 60 میلی متر به دست آمد. دامنه تغییرات میزان رطوبت در لایه سطحی خاک در تیمارهای واسنجی و اعتبارسنجی شده به ترتیب معادل 21 تا 45 و 21 تا 42 درصد بود. این در حالی است که میزان رطوبت در لایه عمقی در هر دو تیمار از 33 تا 38 درصد متغیر بود.