بررسی اثرات بیولوژیکی ترکیبات ساپونینی استخراجی از برگ چغندرقند (Beta vulgaris)، روی شته خالدار یونجه (Therioaphis maculata)

در آزمایش حاضر، نقش بیولوژیکی ساپونین های برگ چغندرقند در سنجش های زیستی شته خالدار یونجه با به کار گیری تکنیک کروماتوگرافی لایه نازک مطالعه شد. بعد از استخراج ساپونین از برگ و تایید وجود ساپونین، سه غلظت از ساپونین ها، به علاوه یک تیمار جیره غذایی فاقد ساپونین (شاهد) در پنج تکرار مورد تغذیه اجباری شته قرار گرفتند. وضعیت زنده مانی و باروری آن ها ارزیابی و مورد تجزیه آماری قرار گرفت. نتایج زیست سنجی، نه تنها اختلال در باروری را نشان داد بلکه، سمیت ساپونین برگ برای شته ها را در غلظت یک میلی گرم در میلی لیتر ثابت کرد. برعکس، غلظت پایین ساپونین (1/0 میلی گرم در میلی لیتر) نسبت به دو تیمار ساپونین دار دیگر واجد اثرات مفید حیاتی یک برای تولید پوره بود. غلظت های متوسط نیز باعث کاهش 50 درصدی باروری شته ها نسبت به تیمار شاهد شدند. نتیجه حاصل از کروماتوگرافی، بیان دو لکه متراکم ساپونین ترپنوئیدی برگ روی پلیت TLC بود. نتیجه کلی این که ترکیبات ساپونینی برگ چغندرقند واجد اثرات بیولوژیکی هستند. لذا، علاوه بر این که امکان استفاده از ساپونین برگ چغندرقند برای کنترل آفات از طریق اصلاح و ایجاد تحمل در گیاهان وجود دارد، می توان بعد از آزمایشات خاص، از آن ها به عنوان سم بیولوژیک و حتی دارو نیز استفاده کرد.