روی آورد قرآنی دعوت، کنش ارتباطی هابرماس و نظریه دریافت هال

هدف این تحقیق ارائه روی آوردی قرآنی نسبت به ارتباطات است و درصدد بیان این ایده است که ارتباطات در نگاه دینی اصولا باید به شیوه دعوتی باشد. برای توضیح این ایده، در ابتدا بر مبنای مطالعه معناشناختی، دعوت را تعریف کردیم و در گام بعد در یک مطالعه استنطاقی- تطبیقی مستمر، روی آورد قرآنی دعوت را با دو نظریه مهم ارتباطات و در دو سطح کلان و خرد تحلیل نمودیم؛ نظریه کنش ارتباطی «یورگن هابرماس» و نظریه دریافت «استوارت هال». تفاوت بنیادین میان روی آورد دعوت با دو نظریه ی دیگر را می توان با مفهوم «قصد» (النیه) و نسبت آنها را با سه شیوه ی برهان، خطابه و جدل توضیح داد. در نگاه هابرماس، کنش آرمانی باید هر سه شیوه ی مذکور را واجد باشد. بر این اساس وی الگوی سه جهانی خویش را ارائه می دهد که در آن کنش باید به هر سه جهان ارجاع دهد و بر این اساس سه ادعای اعتبار واقعیت، صحت و صداقت را محقق سازد. اما این سه ادعا و سه جهان و سه شیوه چگونه می خواهند در یک کنش جمع شوند؟ هابرماس کنش ارتباطی را یک مجموعه می پندارد که باید دارای آن سه مدل کنش باشد. اما در روی آورد دعوتی با اضافه شدن قصد، جریانی _ به جای جهان_ شکل می گیرد که سه جهان، سه مدل و سه اعتبار فوق در قالب یک کنش متحد می شوند.