مدیریت سطوح ایستابی کم عمق در مقابله با بروز درز و ترک در اراضی شالیزاری

محدودیت منابع آبی مناسب، از عمده ترین مشکلات کشاورزی در ایران می باشد. با توجه به کاربرد وسیع مدیریت آبیاری تناوبی، بروز ترک در شالیزارها در اثر ازدیاد فاصله آبیاری اجتناب ناپذیر می باشد. به منظور بررسی اثر سطوح ایستابی کم عمق بر وضعیت رطوبتی و خواص فیزیکی خاک های شالیزاری، آزمایشی شامل تیمار بافت خاک در سه منطقه (موسسه، شاندرمن و آستانه) و تیمار سطح ایستابی در سه سطح (صفر، 5/7 و 15 سانتی متر) و در سه تکرار به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی به صورت گلدانی در موسسه تحقیقات برنج کشور به اجرا درآمد. درصد رطوبت وزنی، عرض ترک، مقاومت به نفوذ پنترومتر در خاک، ارتفاع ستون خاک، عملکرد و اجزای عملکرد برنج اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تاثیر سطوح ایستابی کم عمق بر ارتفاع ستون خاک، عرض ترک، درصد رطوبت وزنی و مقاومت به نفوذ پنترومتر در سطح آماری 1% معنی دار است. در هر سه بافت خاک در سطح ایستابی 15 سانتی متر، درصد رطوبت وزنی کمتر از میزان رطوبت در حد ظرفیت زراعی شد. میزان مقاومت به نفوذ پنترومتر در سطح ایستابی 15 سانتی متر برای خاک منطقه موسسه و شاندرمن به ترتیب به 29/52 و 44/11 کیلوپاسکال رسید. ماکزیمم عرض ترک در سطح ایستابی 15 سانتی متر مشاهده شد که مقدار آن بین 5/1- 2/1 سانتی متر متغیر بود و در سطح ایستابی 5/7 سانتی متر تنها ترک موئین دیده شد، همچنین تأثیر سطح ایستابی بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج معنی دار نشد. در نهایت می توان بیان نمود مدیریت سطوح ایستابی در مقیاس گلدانی در جلوگیری از بروز درز و ترک موثر واقع شده است.