گزارشی فاخر از تاریخ اسلام 1 بررسی کتاب «تاریخ اسلام» اثر زنده یاد دکترعلی اکبر فیاض

کتاب مشهور تاریخ اسلام یکی از معدود آثار باقی مانده از زنده یاد دکتر علی اکبر فیاض ( 1277
1350 ش) به شمار می آید این کتاب اولین بار در سال 1327 شمسی منتشر شد و تاکنون بارها توسط انتشارات دانشگاه تهران تجدید چاپ شده است. دکتر فیاض در این اثر نسبتا مختصر، گزارشی مستند و هنرمندانه از دوره هایی مهم و طولانی از تاریخ اسلام ارائه کرده است. این اثر به رغم نقاط قوت بسیار (استفاده درست از منابع متعدد و متنوع، نثر زیبا و فاخر، رعایت بی طرفی علمی و...) کاستی هایی نیز دارد. اگر از چاپ نامناسب آن صرف نظر کنیم،می توان به اشکالاتی در تنظیم فصول کتاب، ارائه مطالبی بی ارتباط با عنوان کتاب، عدم استفاده از شیوه واحد ارجاع ، ایجاز مخل، برخی جملات نارسا و اغلاط جغرافیایی، ثبت نادرست بعضی تاریخ ها، بی دقتی در ثبت شماری از وقایع و عدم برخورد نقادانه با بعضی روایت های تاریخی اشاره کرد. در این مقاله این کتاب در دو بخش ارزیابی و بررسی شده است: 1. از منظر عناصر بیرون متن: نویسنده، ناشر و چاپ، خوانندگان و زمینه اثر؛ 2. از منظر عناصر درون متن: عنوان، حجم، تبویب، منابع، ارجاعات، نثر، محتوای کتاب و روش نویسنده