بررسی اثر ضدباکتریایی روغن کرچک روی برخی از بیماری زاهای غذایی با تکیه بر ارزیابی مقایسه ای ترکیبات

ترکیبات مشتق شده از گیاهان، طی قرن ها به دلیل داشتن فعالیت ضدمیکروبی، استفاده های دارویی داشته اند. در این پژوهش اثر ضدباکتریایی روغن کرچک دو واریته اصفهان و مشهد روی استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیا کولای و لیستریا اینوکوآ مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور از روش انتشار دیسک و کمترین غلظت بازدارندگی (MIC) و کشندگی (MBC) به روش براث میکرودایلوشن استفاده شد. روغن کرچک توسط دستگاه سوکسله با حلال نرمال هگزان استخراج و به وسیله دستگاهGC/MSمورد تحلیل قرار گرفت. براساس رقت های تهیه شده، MICروغن های کرچک روی باکتری های مورد آزمایش بین 25-5/12% بود، به غیر از روغن کرچک واریته اصفهان که روی اشریشیا کولای بین 5/12-25/6% برآورد شد. در آزمون MBC، هر دو واریته در غلظت 100% موجب غیرفعال شدن باکتری ها شدند. بر مبنای تجزیه و تحلیل GC/MS، بیشترین مقدار اولئیک اسید مربوط به روغن کرچک واریته اصفهان بود. هم چنین ریسینویئک اسید به مقدار 307/1%، جنتیسیک اسید 597/0% و پالمیتیک اسید 949/1%، که در روغن کرچک واریته اصفهان موجود، اما روغن کرچک واریته مشهد فاقد این ترکیبات بود. بر اساس نتایج مطالعه، روغن هر دو واریته کرچک بیشترین اثر ضدباکتریایی را روی اشریشیا کولای داشتند، اما در مجموع خاصیت ضدباکتریایی واریته اصفهان در مقایسه با واریته مشهد قوی تر برآورد شد. به نظر می رسد، وجود ترکیبات فنلی، کامفوری و اسید های چرب غیراشباع از مهم ترین عوامل بازدارندگی بیشتر روغن کرچک واریته اصفهان روی اشریشیا کولای می باشد. با توجه به خاصیت ضدمیکروبی روغن کرچک، می توان از این ترکیب به عنوان یک نگه دارنده و آنتی بیوتیک طبیعی در صنایع غذایی استفاده نمود.