نقش پیشگیری اجتماعی در کاهش قاچاق کالا و ارز

پدیده قاچاق کالا و ارز در کشور ما، واقعیتی کتمان ناپذیر است که به دلایل مختلف اجتماعی، اقتصادی و گاهی سیاسی، به ویژه در سالهای اخیر، شکل گرفته و به تبع آن عواقبی نیز برای دولت در پی داشته که مهمترین آنها را میتوان کاهش حقوق و عوارض دولتی، عدم تعادل در بازار رقابتی، تقویت توان شبکه های مجرمانه و به پیروی از آن گسترش فساد مالی و اداری از طریق تبانی و ارتشا و نهایتا اختلال در بخش تولید و توزیع کشور نام برد. افزون بر اینها تاثیرات منفی زیادی را بر کارکرد سیاست های تجاری و اقتصادی کشور تحمیل و موضوعی است که هم اکنون ذهن بسیاری از مدیران دستگاه ها و سازمان های دولتی را به خود مشغول نموده است. هرچند مقابله با آن نیز به لحاظ گستردگی مرزهای جغرافیایی ایران در کنار همسایگان تقریبا بی ثبات و نیز وجود مبادی مختلف و شیوه های متنوع قاچاق، بیش از پیش دشوارتر گردیده است. در این مقاله تلاش شده تا با توجه به علوم جرم شناسی و روش های پیشگیری از جرم (پیشگیری کیفری و غیرکیفری که پیشگیری غیرکیفری را به دو حالت وضعی و اجتماعی تقسیم کرده)، نقش پیشگیری اجتماعی را در کاهش قاچاق کالا و ارز مورد بررسی قرار داده و تشریح نماید. در این رابطه 9 راهکار اجتماعی پیشگیرانه احصا و تبیین گردیده که مهمترین آن، ارتقای سطح فرهنگ جامعه در راستای مصرف کالاهای داخلی و اجتناب از تجمل گرایی است. مسلما در یک برنامه ریزی صحیح و مناسب برای پیشگیری، فرهنگ و عرف حاکم بر جامعه، از جمله مهمترین اجزای آن محسوب میگردد.