اثرات محلول پاشی گوگرد، نیتروژن و فسفر بر عملکرد و اجزای عملکرد کرچک در شرایط کمبود آب

به منظور تعیین اثر محلول پاشی برخی از عناصر ماکرو بر عملکرد و اجزای عملکرد کرچک در شرایط کمبود آب، آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتی خسروشاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی به صورت فاکتوریل بر پایه ی طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار طی سال زراعی 1392 به اجرا درآمد. عامل های مورد بررسی شامل آبیاری در دو سطح بدون تنش و تنش کمبود آب در مرحله پر شدن دانه ها و محلول پاشی عناصر در چهار سطح شامل شاهد، گوگرد (وتابل به میزان 2 در هزار)، نیتروژن (اوره به میزان 6 در هزار) و فسفر (سوپر فسفات تریپل به میزان 4 در هزار) بودند. صفات ارتفاع بوته، تعداد گل آذین، تعداد شاخه فرعی، تعداد برگ، دمای برگ، مقدار آب نسبی برگ، تعداد دانه در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه در واحد سطح مورد ارزیابی قرار گرفتند. کلیه ی صفات مورد بررسی، به غیر از تعداد گل آذین، به طور معنی داری تحت تاثیر عامل تنش کمبود آب قرار گرفتند. کمبود آب باعث کاهش معنی دار ارتفاع بوته، تعداد برگ، تعداد دانه در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه در واحد سطح، مقدارآب نسبی برگ و افزایش معنی دار دمای برگ گردید. اثر متقابل عامل های مورد مطالعه روی تعداد شاخه فرعی معنی دار بود. حداکثر این صفت (1.86 عدد) در تیمارهای بدون تنش کمبود آب همراه با محلول پاشی نیتروژن مشاهده گردید. در نهایت با توجه به تاثیر پذیری شاخص های دمای برگ و مقدار آب نسبی برگ از سطوح تنش متوسط اعمال شده، به نظر می رسد بتوان از این شاخص ها در شناسایی اثرات کمبود آب روی گرچک استفاده نمود.