اثر کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی فسفر بر صفات کمی و کیفی گندم بهاره

برای بررسی اثر کود زیستی بر عملکرد دانه رقم چمران آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایلام در سال 1388 اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل کود شیمیایی سوپرفسفات تریپل در 4 سطح (صفر، 50 ، 75 و 100% کود شیمیایی فسفر توصیه شده که 50% برابر با 90 کیلوگرم در هکتار، 75% برابر با 135 کیلوگرم در هکتار و 100% برابر با 180 کیلوگرم در هکتار بود) و کود زیستی در 4 سطح (عدم تلقیح، تلقیح با ازتوباکتر کروکوم، سودوموناس پوتیدا و مخلوط ازتوباکتر و سودوموناس) بود. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد استفاده از کود شیمیایی بر عملکرد و اجزای عملکرد، شاخص برداشت، عملکرد زیست توده، ارتفاع بوته و پروتئین معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک از 100 درصد کود شیمیایی به دست آمد. استفاده از کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد، شاخص برداشت، عملکرد زیست توده، ارتفاع بوته و پروتئین معنی دار بود. استفاده از کود زیستی نسبت به عدم تلقیح موجب افزایش صفات گردید. بیشترین عملکرد دانه، اجزای عملکرد، شاخص برداشت، عملکرد زیست توده، ارتفاع بوته و پروتئین در تیمار مخلوط ازتوباکتر و سودوموناس به دست آمد، اثر متقابل کود شیمیایی× کود زیستی بر عملکرد دانه معنی دار گردید. بیشترین عملکرد دانه از 100 درصد کود شیمیایی و مخلوط ازتوباکتر و سودوموناس و کمترین عملکرد دانه از عدم مصرف کود شیمیایی و عدم استفاده کود زیستی به دست آمد. بین 75 و 100 کود شیمیایی اختلاف معنی دار مشاهده نشد. بنابراین، می توان با استفاده 75 درصد کود شیمیایی توصیه شده به علاوه تلفیق ازتوباکتر+سودوموناس در کاهش مصرف کود شیمیایی صرفه جویی و به عملکرد دانه مناسبی در گندم دست یافت.