تحلیل سعادت حقیقی انسان در نگرش فلسفی

کمال طلبی و میل به سعادت، از اساسی ترین ویژگی های فطری نفس انسانی است و هر فردی متناسب با تصوری که از سعادت دارد، به دنبال تحقق مصداق آن برای خویش است. فیلسوفان، تعاریف متعددی برای سعادت ارائه نموده اند که از مجموع این تعاریف، ارتباط وثیق مفهوم سعادت با مفاهیمی چون خیر، کمال، فضیلت، لذت، وجود و شعور به آن، برداشت می گردد؛ ولی در باب مصداق سعادت نفس، در این نوشتار، نخست دیدگاه برخی از فلاسفه بزرگ یونان و مسلمان مطرح شده تا با توجه به سیر تکاملی این مسئله در مباحث فلسفی، در نهایت، تحلیل عمیق تری از ماهیت سعادت حقیقی در علم النفس فلسفی، بدست آید. بر این اساس، با بررسی اقوال بزرگانی چون سقراط، افلاطون، ارسطو، فارابی، بوعلی، شیخ اشراق و صدرا، به نظر می رسد در برتر بودن سعادت و لذت عقلی، در نگرش فلسفی، اتفاق نظر وجود دارد؛ اگرچه اوج سعادت انسانی، جامعیت و کمال وی در تمامی ابعاد وجودی اش اعم از نظر و عمل است. به علاوه، به نظر می آید اصول و مبانی محکم صدرا در حکمت متعالیه، موجب استحکام بیشتر نظریه وی در باب سعادت حقیقی نفس نسبت به دیدگاه دیگر فلاسفه شده است.