تحلیل بقای بیماران مبتلا به سرطان پستان با استفاده از مدل رگرسیون کاکس

سرطان پستان، شایع ترین سرطان زنان و دومین علت مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان بعد از سرطان ریه است. مدل بقا، رابطه ای رگرسیونی است که مشخص می کند چه عواملی در طول عمر یک بیمار مبتلا به یک نوع بیماری خاص، تاثیر می گذارند. مدل بقای بیماران مبتلا به سرطان پستان را به عنوان یکی از معیارهای اصلی کنترل سرطان و اندازه گیری تاثیر درمان می توان پذیرفت، به طوری که میزان بقاء شاخص مهمی جهت ارزیابی اثربخشی تشخیص روش درمانی و میزان تاثیر روش های درمان سرطان پستان است. هدف این مطالعه، برآورد بقای بیماران مبتلا به سرطان پستان بر اساس مراجعه کنندگان به بیمارستان بعثت تهران، با استفاده از مدل رگرسیونی کاکس است.
در این مطالعه طولی 499 بیمار با تشخیص سرطان پستان، که طی سال های 1389 الی1394پس از عمل جراحی، تحت درمان های کمکی از قبیل هورمون درمانی، شیمی درمانی و رادیوتراپی قرار گرفته بودند، بررسی شد و مشخصات بالینی، درمانی و وضعیت بقای آنان بر اساس نمودار کاپلان مایر و مدل مخاطرات کاکس ثبت و بررسی گردید.
میانگین (± انحراف معیار) سنی بیماران3/50 (± 1/11) سال بود. شایع ترین نوع بدخیمی کارسینوم مجاری با 88 درصد موارد و 18 درصد بیماران در مرحله III بیماری مراجعه کرده بودند. بقای 1، 2 و 5 ساله کل بیماران به ترتیب برابر 87، 63 و 50 درصد بوده است. تجزیه و تحلیل های آماری نشان داد که سن، اندازه تومور، وجود متاستاز در زمان تشخیص و هورمون درمانی که به وضعیت رسپتوری وابسته است، رابطه معنی داری با مخاطره مرگ این بیماران دارد. لذا مدل بقاء رگرسیون کاکس در این مطالعه، بر اساس این متغیرها پیشنهاد و تحلیل بقای بیماران بر این اساس انجام شد.
احتمال بقاء با افزایش سن کاهش می یابد. این کاهش برای گروه سنی بالاتر از 75 سال (کاهش 55%) قابل ملاحظه است. این پژوهش نشان می دهد که خطر مرگ در بیمارانی که تحت هورمون درمانی قرار گرفته اند، بسیار کمتر از بیمارانی است که هورمون استروژن دریافت نکرده اند، زیرا بیمارانی که هورمون درمانی شدند، دارای گیرنده استروژن و پروژسترون مثبت بوده اند که پیش آگهی مناسبی برای این بیماری است. همچنین اگر بیماران در مراحل ابتدایی بیماری و بدون غدد لنفاوی درگیر، شناسایی شوند و درمان مناسب دریافت کنند، طول عمر بیشتری خواهند داشت. لذا آموزش به خانم ها در جهت شناسایی سرطان پستان در مراحل اولیه، باید با جدیت بیشتری توسط مراکز بهداشتی دنبال شود.