گذاری بر مقوله «قوت جان» در ذهن و زبان مولانا

پرداخت تخصصی به مبحث «قوت جان» در آثار عرفا، و بویژه مولانا، علیرغم جاذبه و استعداد بالای موضوع، پهنه ای است که گوییا از مسیر قافله عرفان پژوهان، به دور مانده است و اگر هم پژوهشگران حوزه ادب عرفانی، و یا مولاناپژوهان، به مسائلی نزدیک به این موضوع پرداخته اند، محصول کارشان یا نگاهی مجمل به آراء و افکار مولانا دارد و یا حیطه کندوکاوشان، تنها زاویه ای از آن چیزی است که در دایره « قوت جان » می گنجد. منظور از «قوت جان» تمام بایسته های حیات روحانی و معنوی انسان است.
حاصل پژوهش ما در پهنه میراث مولانا، نشان داد که از منظر او، غذای حقیقی انسان، معارف روحانی است، نه مائده های زمینی. به بیانی موجزتر، وی اهم قوت های جان آدمی را، عشق و محبت، نور، ذکر، موسیقی، دیدار یار، سماع عارفانه، سکوت، حکمت، مصاحبت ابدال و حتی جوع و غم عارفانه می داند. لذا ما در این پژوهش، کوشیده ایم، با بررسی شواهد اندیشه ای مولانا، نظرات، تجارب، اندیشه ها و باورهای وی را در خلال آثارش، حول مبحث «قوت جان» یا اصطلاحا «ماکولات روحانی» بکاویم و تجلی مولفه های مذکور به انحاء مختلف را، در ذهن و زبان وی بررسیم.