تحلیل وضعیت معرفی ابعاد شخصیت حضرت امام خمینی(ره) در کتاب های درسی (ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان)

کتب درسی در جهت ترسیم ابعاد شخصیتی و فکری امام خمینی(ره)، نقشی به سزا دارند. پژوهش حاضر بر آن است تا به تحلیل وضعیت معرفی ابعاد (سیاسی، اجتماعی، اعتقادی- عبادی، تربیتی- رفتاری، علمی- ادبی- فرهنگی) شخصیت حضرت امام در کتاب های درسی دوره ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان بپردازد. با توجه به اینکه بهترین روش ارائه مفاهیم در کتب درسی، «روش تلفیقی» می باشد، تحلیل محتوای کلیه کتب درسی، از این طریق انجام می شود. این روش، عبارت از انتخاب ترکیبی آموزه ها، اعتقادات و اعمال تربیتی است که با عنایت به سن یاد گیرنده، تفاوت های فردی، موضوع درسی یا زمینه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی انتخاب می گردد. نتایج پژوهش حاضر بیانگر آن است که : توزیع فراوانی محتوای مطالب مربوط به معرفی ابعاد شخصیت حضرت امام(ره) در کتب دوره ابتدایی، فاصله زیادی تا وضع مطلوب دارد. در کتاب فارسی، بیشترین و در ریاضی، کمترین فراوانی به چشم می خورد. در دوره راهنمایی و دبیرستان نیز، بیشترین و کمترین تمایل، به ترتیب نسبت به بعد سیاسی و بعد اجتماعی شخصیت حضرت امام، معطوف است. کتاب های دین و زندگی، تاریخ، فارسی و تعلیمات اجتماعی، بیشترین مطالب را درباره امام در خود جای داده اند. با توجه به جنبه های تربیتی و اخلاقی که در زندگی حضرت امام(ره) وجود داشته و نیز تحلیل و بررسی اثرات تربیتی و رفتاری که کتاب های درسی و روش های آموزشی می توانند بر دانش آموزان داشته باشند، این تصویر از زندگی امام(ره) باید مورد بررسی دقیق و جامع قرار گیرد. به نظر می رسد شیوه مناسب برای گسترش ابعاد شخصیتی حضرت امام(ره) در برنامه های آموزش و پرورش، تدوین برنامه راهبردی در این خصوص و عمل به مفاد آن باشد. با تاکید بر این نکته که ماندگاری انقلاب اسلامی بستگی به طرح صحیح اندیشه های حضرت امام(ره) دارد، ابتدا باید اندیشه های حضرت امام(ره) از نظر ابعاد (اخلاقی، سیاسی...) متناسب با مقاطع مختلف طبقه بندی شده و هدف های یادگیری، تعیین گردد. اگر هدف ها به طور مناسب طراحی شود سپس می توان به تبیین محتوا، روش، نظام امتحانی و ارزشیابی پرداخت.