مقایسه تاثیر ماساژ پشت و موسیقی بر خستگی مبتلایان به نارسایی مزمن قلبی

خستگی، آسایش و خودمراقبتی بیماران را تحت تاثیر قرار می دهد. بکارگیری درمان های مکمل ازجمله ماساژ پشت و موسیقی می تواند در بهبود آن موثر باشد. بر همین اساس پژوهشگر بر آن شد تا به مقایسه تاثیر ماساژ پشت و موسیقی بر خستگی مبتلایان به نارسایی قلب بپردازد.
مطالعه حاضر به صورت نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه مقایسه در بیمارستان دکتر شریعتی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 93- 1392 انجام گرفته است. در این پژوهش برای هر گروه (کنترل، ماساژ پشت و موسیقی) 30 بیمار بستری مبتلا به نارسایی مزمن قلبی به روش در دسترس انتخاب شدند. سپس بیماران با استفاده از روش قرعه کشی در گروه ها تخصیص داده شدند. جهت جمع آوری داده ها از مقیاس خستگی استفاده شد. در گروه ماساژ، ماساژ پشت به روش سوئدی با روغن بادام هر روز بعد از ملاقات به مدت 20 دقیقه تا سه روز متوالی انجام شد. در گروه موسیقی نیز برای هر بیمار برحسب علاقه، یک مورد از سه نوع موسیقی بدون کلام کلاسیک، ملایم و سنتی ایرانی هر روز از طریق ضبط صوت و هدفون به مدت 20 دقیقه تا سه روز متوالی پخش شد. بیماران گروه کنترل مراقبت های معمول را دریافت کرده و تحت مداخله موسیقی یا ماساژ پشت قرار نگرفتند. خستگی بیماران هر سه گروه هر روز قبل و 15 دقیقه بعد از مداخله اندازه گیری و مقایسه شد. سپس داده ها با نرم افزار SPSSv.21 با آزمون های آماری تست دقیق فیشر، آنالیز واریانس یکطرفه و تی زوج مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند.
نتایج نشان داد که ماساژ پشت و موسیقی موجب کاهش معنی دار خستگی مبتلایان به نارسایی مزمن قلب شده است، هر چند ماساژ پشت نسبت به موسیقی، خستگی را بیشتر کاهش داد (0001/0p<). در مقایسه قبل و بعد از مداخله، میانگین (انحراف معیار) خستگی در گروه موسیقی از 26/66 (60/10) به 56/49 (50/11) و در گروه ماساژ پشت از 26/68 (10/14) به 03/42 (50/13) کاهش یافت.
هر دو روش موسیقی و ماساژ پشت بر کاهش خستگی اثر داشتند هر چند ماساژ پشت تاثیر بیشتری در کاهش خستگی داشت. پیشنهاد می شود که در مراقبت این بیماران بسته به ترجیح بیمار و کادر درمان می توان از هر یک از این روش ها استفاده نمود هرچند ماساژ پشت ارجحیت به مداخله موسیقی دارد.