اشاره ناصر خسرو به نام و موقعیت «توج» در سفرنامه

ناصر خسرو قبادیانی در مسیر بازگشت خود از سفر حج به خراسان، از خلیج فارس گذشته و قدم به بندر مهروبان گذاشته است تا از آن جا به ارجان و سپس به اصفهان برود.در این قسمت از سفرنامه، او متذکر می شود که در سمت راست مسیرش به طرف جنوب، نواحی «توه» و کازرون واقع شده است. در این گزارش، اشاره به توه مربوط به «توج» یا «توز» می شود که شهر یا ناحیه ای مشهور در متون جغرافیایی سده های نخستین اسلامی به شمار می آید.با این حال،گزارش کوتاه ناصر خسرو را می توان از معدود مواردی دانست که کمک موثری به شناخت موقعیت جغرافیایی توج می کند. در اغلب متون جغرافیای تاریخی، نشان دادن موقعیت توج بدین ترتیب است که می نویسند در گرمسیر فارس و در مسیر رود شاپور قرار دارد. اما سفرنامه ناصر خسرو آن را دارای موقعیتی کوهستانی می داند.بدین ترتیب ناصر خسرو به عنوان کسی که از نزدیک با توج آشنا شده، گزارشی منحصر به فرد از موقعیت آن ارائه می کند که مبتنی بر دانشی بومی است. چنان که گزارشی هم که در همین جا از حضور یعقوب لیث در مهروبان به دست می دهد، حتی در تاریخ سیستان هم دیده نمی شود. چنین مواردی نشان می دهد که نگرش بومی در شکل گیری مطالب سفرنامه او تا چه اندازه واجد اهمیت است و می تواند در سنجش اعتبار آن مورد توجه قرار گیرد.