بررسی تغییرات زمانی و مکانی سطح آب زیرزمینی نسبت به فاصله از رودخانه زاینده رود (بررسی موردی: دشت کوهپایه- سگزی اصفهان)

در سال های اخیر با توسعه کشاورزی و افزایش جمعیت، بیشتر دشت های ایران با افت سطح آب زیرزمینی رو برو شده اند. هدف از این پژوهش، بررسی وضعیت منابع آب زیرزمینی دشت کوهپایه- سگزی اصفهان در بازه زمانی 88-1374 است. پارامترهای دبی ورودی به منطقه، بارش، تبخیر، دمای میانگین و برداشت از آبخوان در نظر گرفته شده و واکنش سفره آب نسبت به تغییرات آن ها در سال های 1374 و 1388 و نیز در ماه های مختلف این دو سال، سنجیده شده است. نتایج حاصله نشان می هد که سطح سفره در سال 1388 نسبت به سال 1374 به طور متوسط 5 /3 متر افت داشته است که این میزان افت در مناطقی که در حریم رودخانه زاینده رود و به خصوص در 30 کیلومتر ابتدایی مسیر رودخانه در ورودی دشت هستند بیشتر بوده و به بیش از 14 متر رسیده است. علاوه بر این، نتایج نشان می دهد که عمق سطح آب چاه هایی که تا حریم شش کیلومتری رودخانه قرار دارند به شدت تحت تاثیر نوسانات دبی رودخانه در طول سال است و با افزایش فاصله از رودخانه، از میزان تاثیر دبی بر سطح آب چاه ها کاسته می شود. کاهش شدید جریان ورودی به منطقه سبب شده که در مناطق ابتدایی دشت، فشار به منابع آب زیرزمینی برای ادامه فعالیت کشاورزی، افزایش یابد که افت شدید سفره را در پی داشته است. به سمت پایاب رودخانه (نزدیک پل ورزنه) با کاهش دبی و به دنبال آن افت سفره و کاهش کیفیت منابع آب زیرزمینی، فعالیت های کشاورزی مختل شده و سبب مشکلات اقتصادی- اجتماعی زیادی در دشت کوهپایه- سگزی شده است.