بررسی مقایسه ای قابلیت استفاده دو الگوی سناریونویسی سازمان بین المللی استاندارد و برنامه ارزیابی تمرین های امنیت ملی آمریکا

جهت مقابله با شرایط اضطراری و مدیریت موثر بحران ها در سازمان ها ، به یک سیستم نظام مند نیاز است. مدیریت شرایط اضطراری دارای فازهای مختلفی مثل پیشگیری، آمادگی، پاسخ و بازیابی است که فاز آمادگی دارای بیش ترین اهمیت می باشد. یکی از مهم ترین عوامل موثر در آمادگی برگزاری مانورهای تمرینی هستند. جهت برگزاری مناسب یک مانور، به داشتن سناریویی استاندارد و جامع نیاز است. علیرغم اهمیت سناریونویسی و برگزاری مکرر این تمرین ها در صنایع کشور، الگوی پذیرفته شده و واحدی جهت سناریونویسی وجود ندارد. هدف این مطالعه ارائه روشی مناسب جهت تهیه یک سناریوی تمرین اضطراری است.
جهت انجام این مطالعه دو الگوی مرسوم سناریونویسی، یعنی ISO 22398 و برنامه ارزیابی تمرین های امنیت ملی آمریکا مورد استفاده قرار گرفتند. معیار «کاربردپذیری» این دو روش، با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی مقایسه شدند. گروهی از کارشناسان مدیریت بحران، با نمره دهی به معیارهای کاربردپذیری و نهایتا مقایسه آن ها از طریق روش تحلیل سلسله مراتبی روش ارجح را انتخاب کردند.
بررسی کاربردپذیری دو روش نشان داد که الگوی ارائه شده توسط استاندارد ISO 22398 از نظر کاربران دارای کاربردپذیری بیش تری است. در برخی از زیر معیارها مانند سهولت یادگیری و رضایتمندی، روش برنامه ارزیابی تمرین های امنیت ملی آمریکا دارای ارجحیت بود اما برتری الگوی ایزو در معیارهایی مثل اثربخشی و کارایی باعث برتری نهایی بر الگوی برنامه ارزیابی تمرین های امنیت ملی آمریکا شد.
برای تهیه سناریوی تمرینی مانورها باید از الگوهای مناسب استفاده شود. روش ارائه شده در الگوی ISO 22398 نسبت به الگوی ارائه شده برنامه ارزیابی تمرین های امنیت ملی آمریکا دارای کاربردپذیری بیش تری می باشد.